Film / Films

Mysterieus maar niet intrigerend

recensie: Het mysterie van de sardine

.

~

Een hond komt tevoorschijn uit een vijver met een groot sardineblik om zijn nek. Als Tim Boerhaave, professor in de filosofie, door het raam naar de hond staat te kijken explodeert het blik. Tim overleeft de aanslag, maar verliest wel voorgoed zijn benen. Van de daders ontbreekt elk spoor en Tim blijft gebroken achter met de vraag wie de aanslag beraamt heeft en vooral waarom. Om de aanslag te verwerken gaan Tim (Victor Löw), zijn vrouw Vera (Renée Fokker) en hun twaalfjarige dochter Emma (een uitstekende rol van Elske Rotteveel) op vakantie naar een van de waddeneilanden. Tim sluit zich op in zijn hotelkamer en probeert met een ingewikkeld kaartsysteem alle puzzelstukjes van de aanslag op hun plaats te krijgen. Hij probeert uit te zoeken wat er precies gebeurd is en wat de aanleiding geweest is. Waar heeft hij dit aan verdiend? Heeft hij vijanden gemaakt in het verleden?

Tim is een aanhanger van het logisch positivisme, een stroming binnen de filosofie waarin oorzaak en gevolg noodzakelijkerwijs met elkaar verbonden zijn. Hij gaat te raden bij zijn voorgangers. Alle grote denkers uit de filosofie passeren de revue maar ook zij kunnen hem niet helpen bij zijn zoektocht naar een verklaring.

Brede glimlach

Vera lijkt onberoerd over het lot van haar man en vult haar dagen met omzwervingen over het eiland. Tijdens deze omzwervingen doet ze een aantal ontdekkingen die allemaal verband lijken te houden met het mysterie. Zo vindt ze in een kapel een mysterieus schilderijtje waarop een explosie afgebeeld staat. De verf is nog nat. Ook komt ze mensen uit Tims verleden tegen. Hebben zij iets te maken de aanslag? Tim voelt zich gaandeweg steeds beter en begint contact te leggen met andere mensen. Hij filosofeert er met een brede glimlach op los, op zoek naar antwoorden. Die antwoorden lijkt hij niet te vinden, tot er iets vreselijks gebeurt.

Whodunit

Vrijwel de hele film speelt zich af op het eiland, en alle mogelijke aanwijzingen bevinden zich dan ook daar. Alles lijkt een beetje uit de lucht te komen vallen. Van Zuylen blijft laveren tussen toeval en (nood)lot. Dit maakt de film mysterieus maar niet intrigerend. Halverwege lijkt de film zich te ontwikkelen tot een soort whodunit, maar hij blijft uiteindelijk steken in een onsamenhangend geheel van mogelijke verklaringen. De film is alles behalve reëel en mede daardoor op geen moment meeslepend. Het mysterie wordt niet opgelost en als kijker blijf je schouderophalend achter. Buiten de filosofische overpeinzingen, een aantal mooie scènes en soms geweldig camerawerk, is er eigenlijk geen reden om deze film te gaan zien.