Nieuwe dvd’s

Butterfly Kiss
(Michael Winterbottom, 1995 • Paradiso)

Het speelfilmdebuut van Michael Winterbottom werd in 1995, op het filmfestival van Berlijn, controversieel genoemd. Butterfly Kiss is inderdaad ongewoon door zijn vorm en inhoud. Amanda Plummer en Saskia Reeves overtuigen als de twee geliefden Eunice en Miriam. Eunice, gepierced door haar tere delen, trekt al moordend door Ierland. Bij een pompstation ontmoet ze de naïeve Miriam, die voor haar valt en haar slaafs volgt. De verhouding tussen Eunice en Miriam evolueert langs de snelweg, op parkeerplaatsen en in motels. Het duurt even voordat Miriam door heeft dat Eunice juist daar haar slachtoffers zoekt. Winterbottom portretteert Eunice als ‘de meesteres’ van het desolate landschap.

Fraai gefilmd dwaalt Eunice citerend uit de bijbel straffeloos moordend rond. Minder fraai zijn de zwart-witte blokken waarin Winterbottom Miriam als getuige/medeplichtige neerzet. De monologen van Miriam zijn bekentenissen die de goddeloze (snel)weg telkens wreed onderbreken. Het is een irritante ingreep in de visuele continuïteit. Mogelijk zocht Winterbottom een stijl om zo het idee van compassie vorm te geven? In elk geval schaadt deze keuze de dramatiek en is het twijfelachtig of er iets wordt toegevoegd. Deze wrede roadmovie overtuigt meer dankzij een ruige eindscène waarin ook Miriams aandeel duidelijk wordt. (Antoinette van Oort)

The Brave
(Johnny Depp, 1997 • Paradiso)

In 1997 kwam The Brave uit, het regiedebuut van Johnny Depp. De film kreeg op het toenmalige filmfestival in Cannes veel kritiek van de Amerikaanse critici en werd daarom niet in de Verenigde Staten uitgebracht. Hoewel de film ook hier niet erg succesvol was, is hij nu toch op dvd verschenen. Een briljante film is het niet, maar het waarom van de vernietigende kritieken vanuit de VS wordt nergens echt duidelijk.

Depp is inmiddels de van alle kanten bewierookte acteur die eigenlijk niets meer fout kan doen, maar uit deze film blijkt dat acteren toch zijn sterkste kant is. Hoewel The Brave vol zit met sfeervolle locaties in de woestijn (die het uitzichtloze bestaan van hoofdpersoon Rafael benadrukken) en mooi geschoten plaatjes, ontbreekt het de film aan overtuigingskracht en vaart. In het begin zien we Depp als de norse alcoholist Rafael, die ermee instemt zich voor een groot bedrag dood te laten martelen voor een snuff-film. Hiermee wil hij zijn gezin, dat op een vuilnisbelt in een caravan woont, ‘redden’. Dit strookt echter niet met de manier waarop hij met zijn gezin omgaat.

Afstandelijk ligt hij de halve dag in bed en de andere helft zit hij in de kroeg. Maar naarmate de film vordert ontwikkelt hij zich toch als goede vader en echtgenoot, waarmee hij de sympathie van de kijker langzaam weet te winnen. Met zijn naderende dood in het oog probeert hij een leven vol criminaliteit en alcoholisme goed te maken, maar waarom hij geen andere uitweg ziet dan een gruwelijke dood en waarom hij niet eerder heeft geprobeerd zijn leven te beteren wordt nergens echt duidelijk. Met een goed gecomponeerde soundtrack en een visueel dromerige sfeer is The Brave een esthetisch geslaagd project, maar op narratief gebied geen sterk geheel. (Anouk Werensteijn)

Un año sin amor
(Aanhik Berneri, 2005 • Homescreen)

In een grauw kamertje ergens in Buenos Aires probeert Pablo, een jonge homoseksuele leraar Frans, een contactadvertentie op te stellen. Dit gaat hem niet gemakkelijk af, want wie is hij eigenlijk? En welke informatie zal hij openbaar maken, behalve zijn leeftijd, beroep, lengte en gewicht? De toevoeging HIV+ zal zijn kansen op het vinden van liefde waarschijnlijk niet bevorderen.

Un año sin amor is gebaseerd op de gelijknamige dagboekroman van Pablo Pérez, en toont Pablo’s zoektocht naar liefde en het leren leven met zijn ziekte. De realiteit van medicijnen, hoestaanvallen en zijn vervelende tante ontvlucht hij via vluchtige seks met willekeurige bezoekers van pornobioscopen, homoclubs en uiteindelijk SM-kelders. Misschien zoekt hij de liefde wel op de verkeerde plekken, maar hij hoeft in ieder geval nog even geen beslissingen te nemen. Zelfs als je eigen realiteit ver verwijderd is van die van de jonge schrijver, is het niet moeilijk om met hem mee te leven.

Dit is toe te schrijven aan het knappe acteerwerk van hoofdrolspeler Juan Minujín, maar ook aan de aanpak van de debuterend regisseuse Anahi Berneri. Ze zit de personages dicht op de huid; ook in de SM-scènes, die echter zo vluchtig gemonteerd zijn dat ze realistisch maar toch niet te vulgair zijn. Berneri gaat de realiteit niet uit de weg, en versterkt dit effect nog verder door een extra korrelige, instabiele en grauwe visuele stijl. De realiteit heeft ook veel moois te bieden, door extreme close-ups van al dan niet oplossende pillen en handen met rode polsen die behoedzaam op een in leer gehuld lichaam gelegd worden. In een eenzaam jaar zonder liefde, waarvan het verstrijken zichtbaar gemaakt wordt door de cover van Pablo’s favoriete pornoblad, zijn het zulke momenten die levenslust geven. (Tessa Overbeek)

Battle in Heaven (Batalla en el cielo)
(Carlos Reygadas, 2005 – Lumière)

Marcos is de chauffeur van Ana, dochter van een generaal, die in ‘de boetiek’ (lees: het bordeel) werkt. Hij en zijn vrouw hebben een baby ontvoerd in de hoop op losgeld, maar het kind overlijdt. Op zoek naar vergiffenis bekent Marcos dit Ana, voor wie hij seksuele en emotionele gevoelens koestert. Ana reageert echter niet zoals hij gehoopt had.

Battle in Heaven is een film die er niet naar streeft een verhaaltje te vertellen. Regisseur Carlos Reygadas lijkt vooral geïnteresseerd te zijn in het beeld. Met weinig dialoog en lange, soms statische shots zien we tegen de achtergrond van Mexico-City het portret van een man, gevangen in een leeg en onopgemerkt bestaan. Het grootste deel van de film kijken we dan ook door zijn ogen. We kijken door de voorruit van zijn auto, kijken vanuit zijn ogen naar zijn omgeving en het beeld wordt wazig wanneer hij zijn bril verliest.

Toch is Marcos een anti-held. De veelvoudige seksscènes in deze film hebben door Marcos’ zwaarlijvige verschijning een afstotende werking op een publiek dat opgegroeid is met de slanke en mooie mensen uit Hollywoodfilms. De film doet grotendeels kil en afstandelijk aan, maar dat ontkracht niet de meeslepende werking van de film. Vooral na de onverwachte wending tegen het einde verandert de tot dan toe vooral esthetische kijkervaring. Reygadas weet met Battle in Heaven te verrassen en ontroeren op een geheel eigen wijze. De dvd bevat geen extra’s, en er moet eerst door drie trailers heen gezapt worden voordat de film daadwerkelijk begint. (Anouk Werensteijn)