Film / Films

Zoeken naar geluk in een vijandig Italië

recensie: Io Sono Li

Een Chinese naaister komt in Italië in een bar te werken. Terwijl ze geld probeert te verdienen om haar zoontje uit China over te laten komen, bouwt ze een sterke band op met een stamgast.

Io Sono Li is een kleinschalige film die belangrijke onderwerpen behandelt op een intieme manier. Shun Li moet keihard werken om haar zoontje terug te krijgen. Die zit namelijk nog in China, en Shun Li heeft haar geluk gezocht in Italië. Ze heeft gezocht, en is gedurende de film zoekende, maar het enige dat ze vindt is de harde mentaliteit van zowel haar Chinese bazen als het Italiaanse volk.

De hoofdrol in deze dramafilm is weggelegd voor Tao Zhao, die Shun Li speelt. Shun Li is naaister in een atelier in Rome en met haar verdiensten hoopt ze ooit de reis van haar achtjarige zoontje naar Italië te kunnen bekostigen. Of dit gaat lukken is maar zeer de vraag. Shun Li weet niet hoeveel ze de Chinese organisatie, in essentie mensenhandelaren, nog verschuldigd is en ze leeft in constante onzekerheid.

Gesloten gemeenschap

~

Dat ze machteloos staat en naar de pijpen moet dansen van haar Chinese bazen  wordt duidelijk wanneer ze overgeplaatst wordt naar Chioggia, een eiland in de buurt van Venetië. Zonder morren stapt ze in de bus en rijdt ze urenlang naar haar nieuwe bestemming. Weer is er de onzekerheid, want ze weet niet hoelang ze daar zal blijven. In Chioggia gaat ze aan de slag in een bar, leert ze Italiaans en voert ze steeds meer gesprekken met de stamgasten. Het kleine café staat symbool voor de kleine, gesloten gemeenschap die voornamelijk bestaat uit vissers.

Een van die vissers is Bepi, een immigrant uit het voormalige Joegoslavië. Bepi wordt gespeeld door Rade Serbedzija, die vooral bekend is van zijn stereotype rollen als gemene Oostblokker. Io Sono Li toont Serbedzija echter als de gemoedelijke oude visser, die als enige binnen de gemeenschap te doen heeft met het lot van Shun Li. De dagen vorderen en in gebroken Italiaans leren ze elkaar steeds beter kennen. De twee immigranten bouwen zo een warme vriendschap op, maar de gemeenschap reageert afkeurend op deze ontwikkelingen. Zolang de Chinezen zich met hun eigen zaken bemoeien, is alles goed. Wanneer de mensen in Chioggia echter denk dat de Chinezen de gemeenschap infiltreren, is het wel gedaan met de tolerantie voor buitenlanders. Een tolerantie die in Italië überhaupt niet zo groot is.

Slachtoffers van de situatie

~

Regisseur Andrea Segre, ook hoogleraar Sociologie en Interculturele Communicatie, legt de vinger op de zere plek zonder schuldigen aan te wijzen. Chioggia houdt niet van indringers, een mentaliteit die soms ook op de Nederlandse eilanden in kleine dorpen te merken is. Italië, vaak gezien als racistisch, komt er niet goed vanaf, maar de Chinezen ook niet. Ze misbruiken hun positie om Shun Li hard te laten werken en weigeren uitsluitsel te geven over haar zoontje. De enige twee onschuldige mensen, en tevens de slachtoffers van de situatie, zijn Shun Li en Bepi. Die laatste wordt ook wel ‘de poëet’ genoemd, omdat hij allerlei toepasselijke rijmpjes uit zijn mouw schud, tot groot vermaak van zijn vissersvrienden.

In eerste instantie is Io Sono Li een dramafilm over een warme vriendschap, met voortkabbelende scènes en mooie beelden van het eiland en de zee. Pas later komt de problematiek langzaam naar de oppervlakte. De gesprekken tussen Shun Li en Bepi verlopen moeizaam, maar wanneer ze vanuit Bepi’s vissershutje uitkijken over de zee blijken woorden overbodig. Deze veelzeggende scènes, misschien wel de mooiste stukken uit de film, tonen zowel hoop op een beter leven als de hopeloosheid van het huidige bestaan. De zoektocht naar geluk is gedeeltelijk geslaagd – maar wat Shun Li echt wil, ligt buiten haar macht.