Film / Films

Alleen het landschap spreekt

recensie: Wuthering Heights

.

Al eerder bewees de Britse realist Andrea Arnold in

~

Wuhtering Heights begint op het moment dat Mr. Earnshaw terugkeert van Liverpool met een donkere zigeunerjongen die hij vervolgens adopteert en Heathcliff (Solomon Glave als de jongere versie en James Howson als de oudere) noemt. Zijn oudere opstandige zoon Hindley voelt zich gepasseerd en wordt weggestuurd om te studeren. Dochter Catherine (gespeeld door Shannon Beer en later door Kaya Scoledario) daarentegen trekt veel met Heathcliff op en binnen de kortste keren zijn ze onafscheidelijk. Wanneer Mr. Earnshaw na drie jaar overlijdt, keert Hindley getrouwd terug om Heathcliff zowel fysiek als geestelijk te mishandelen. Ondertussen raakt Catherine gecharmeerd van rijke buurjongen Edgar Linton en besluit met hem te trouwen. Heathcliff, gebroken en vernederd, loopt weg om later als een rijke man terug te keren, wraak te nemen en Catherine terug te winnen.

Op de huid gevolgd
De komst van mr. Lockwood bij het landhuis Wuthering Heights waar het eigenlijke verhaal van Brontë mee begint, wordt geheel overgeslagen. Dit geldt ook voor het einde waarin Heathcliff de pasgeboren dochter van Catherine meeneemt en opvoedt. Het is niet Lockwood, maar de anti-held en outsider Heathcliff die het verhaal ‘vertelt’ doormiddel van beeld en geluid. We volgen Heathcliff op de huid en delen zijn eenzaamheid, passie, haat, vernedering, obsessie en liefde. Zijn beleving vormt de essentie van Wuthering Heights. Jammer genoeg blijft Heathcliff een puzzel, een moeilijk te doorgronden persoon met weinig woorden.

~

De schaarste aan dialogen wordt gecompenseerd met overweldigende landschapsbeelden en geluiden. De grimmige sfeer van de Yorkshire Moors mist zijn effect niet. De close-ups van de natuur of juist de vergezichten, het ontbreken van muziek en de nadruk op hartkloppingen of de wind bepalen een atmosfeer die niet in woorden zijn te omschrijven. Heatchliff en de Moors lijken een te zijn; net als het landschap is hij ruig, eenzaam en onbegrepen.

Zware kost
Hoewel de titel van het boek zich deels aan het landschap ontleent, werd dit nooit eerder zo letterlijk opgepakt als door Arnold. Haar versie komt het dichtst in de buurt bij Brontë’s beschrijving van het landhuis, de Yorkshire Moors, de onderlinge relaties van de personages en hun gevoelens. De eerste helft van de Wuthering Heights is dan ook een soort ‘eye-opener, een kunstwerk. Maar geleidelijk aan wordt de film steeds zwaarder en wreder. De dagelijkse beslommeringen, het ontbreken van een spanningsopbouw, de eentonigheid en de naargeestigheid van de omgeving en de bewoners maakt het de kijker niet gemakkelijk. Arnold schept een realiteit die te dichtbij komt.