Kat en muis

In een verlaten landschap in het noordpoolgebied doet Sergei Gulybin (Sergei Puskepalis) meteorologisch onderzoek. Hij krijgt de stagiair Pavel Danilov (Grigoriy Dobrygin) onder zijn hoede. Sergei is een zwijgende, gesloten en kille man, die nauwgezet de routines van zijn dagelijkse werkzaamheden uitvoert. Pavel is een speelse jonge hond, die op zijn mp3-speler naar hardrock luistert, zijn tijd doodt met computerspelletjes en zich vermaakt met de roestige troep die rondom het onderzoeksstation ligt. Een dramatische gebeurtenis doet zich voor wanneer Sergei een paar dagen afwezig is. De taak dit uit te leggen is voor Pavel. Zijn naïviteit komt hierbij op het spel te staan en het is de vraag of hij mans genoeg is dit aan te kunnen.

Escalatie

De relatie tussen de beide personen is alles behalve gemakkelijk. Er lijkt zich een kat-en-muisspel tussen hen te ontplooien. Voortdurend zit je als kijker een nieuwe ontwikkeling in de verhouding af te wachten, die toch keer op keer verrassend is. Deze degelijke uitwerking maakt de ontwikkeling van de personages boeiend, hoewel je wel het nodige geduld dient op te brengen. Verrassend is het dan ook dat na zo’n tachtig minuten de film omslaat in een thriller. Door het gebrek aan communicatie onderling en het onuitgesproken wantrouwen naar elkaar escaleert de samenwerking. De mooi opgebouwde spanning tussen de beide personen — de onzekere Pavel, die een cruciale rol speelt in de escalatie, en het complexe karakter van Sergei — maakt dat je als kijker eveneens verward raakt over wie er nu debet aan is dat de situatie uit de hand loopt.

Helaas zit in deze ontknoping het euvel van de film. In de eerste tachtig minuten wordt gepoogd de desolaatheid en eenzaamheid van de omgeving, alsmede de hiermee gepaard gaande verveling, over te brengen op de kijker.Dit lukt ten dele. Aan de ene kant drukken panoramische vergezichten het gevoel van desolatie sterk uit, maar aan de andere kant is de film net te snel om je volledig in deze verlatenheid en verveling onder te laten dompelen. Veel meer lijkt de film in deze eerste tachtig minuten op een documentaire, want de meeste dagelijkse handelingen worden zeer minutieus in beeld gebracht, de relatie tussen de beide mannen wordt nauwkeurig uitgediept en de omgevingsshots hebben iets berustends, waardoor die pijnlijke saaiheid en monotonie die dit leven mogelijk met zich meedraagt, draaglijk gemaakt worden. Het tempo van deze manier van filmen vervolgt zich in de laatste veertig minuten, waardoor het thriller-element teniet gedaan wordt, omdat het ritme te traag is voor de gesuggereerde spanning.

Climax

Naast een documentaire en een thriller kan de film echter ook gezien worden als een karakterstudie, die interessant is vanwege de verschillen tussen de beide heren. Voor deze uitleg is wel iets te zeggen, want terwijl het documentaire- en thrillergedeelte van How I Ended This Summer nog voor het einde wordt afgerond, eindigt de film wanneer een andere kant van de karakters zichtbaar is geworden. De onvermijdelijke climax komt overeen met de aard van de beide karakters en dezelfde berusting die in de panoramische opnames zit, voltrekt zich op een prachtig subtiele manier in de persoon van Sergei.