Euforie dankzij Phoria

Noem een willekeurige band die enigszins succesvol begint te worden en de vergelijkingen met muzikale grootheden zijn niet van de lucht. Zo ook in het geval van Phoria. Aphex Twin, James Blake, Radiohead en Sigur Rós: het zijn bepaald niet de minsten waarmee het vijftal uit Brighton wordt geassocieerd. Hoewel het noemen van elk van die namen begrijpelijk is, klinkt Phoria vooral als zichzelf.

Mijmeren en verdwalen

Bij Volition is geen enkel geluid is aan het toeval overgelaten. Daarvoor is zanger en producer Trewin Howard de hoofdverantwoordelijke. Na een nooit opgehelderde ziekte hoort hij sinds een paar jaar al het geluid om zich heen haarscherp. Een tijdlang was het onduidelijk of hij het ooit nog aan zou kunnen om muziek te maken. Dat bleek gelukkig wel het geval. Maar als elk geluid bij je binnendringt als een boormachine, moet het verdraaid goed zijn. Over elke milliseconde is daarom nagedacht en niets minder dan perfectie was het doel. Phoria komt er verdacht dicht bij in de buurt.

Dat komt voor een belangrijk deel doordat de minutieus uitgewerkte nummers kunnen bogen op een heel eigen geluid. In de jaren dat Phoria aan de weg begon te timmeren – sinds de oprichting in 2009 verschenen er al drie ep’s – ontstond langzaam die specifieke sound. Elektronische ambientpop is er misschien wel de beste benaming voor. Elk nummer is een gelaagd landschap dat je laat mijmeren en verdwalen. De teksten zijn vaak cryptisch en eigenlijk niet eens zo belangrijk. Het is voor zanger Howard met name van belang om met zijn stem de sfeer te versterken en haast helemaal in de muziek op te gaan.

Een fraai voorbeeld van zo’n landschap is te vinden in ‘Loss’. Het begint klein, en bouwt onder aanvoering van de fragiele falsetto van Howard langzaam op. Je hoort piano, er komen strijkers en synths bij en de onderliggende, stuwende beat is op de achtergrond duidelijk aanwezig. Er wordt toegewerkt naar het dramatische middel- en hoogtepunt van het album, om vervolgens geleidelijk weer in de stilte te verdwijnen. Een nummer over verlies dat niet alleen intens treurig maar ook gelukkig maakt, simpelweg omdat het zo mooi is.

Beats en bloemen

Soms is een track meer uptempo en daarmee wat luchtiger, zoals opener ‘Melatonin’ en ook ‘Everything beta’. Voor een zonnig zomeralbum ben je bij Phoria echter aan het verkeerde adres: als geheel is het album intens en melancholisch. De zorgvuldig opgebouwde climax is een middel dat de band daarvoor succesvol inzet. Net als in het hierboven genoemde ‘Loss’ werken ook ‘Emanate’ en ‘Yourself still’ na een ingetogen begin toe naar een allesverterende muzikale uitbarsting.

Veel vaker nog toont Phoria zich bijna overdreven beheerst. In plaats van een groots einde blijft het klein. Bijvoorbeeld in het ingetogen maar betoverende ‘Red’, met hoofdrollen voor een klapperige beat en samples van natuurkundige Richard Feynman, die over de schoonheid van bloemen praat. Al de verschillende lagen sluiten naadloos op elkaar aan.

Euforisch einde

Is er dan geen enkel minpunt aan het album op te noemen? Vooruit, een kleintje dan. Het – overigens werkelijk prachtige – ‘Saving us a riot’ valt met zijn akoestische verstilling enigszins buiten het verder perfect geconstrueerde geheel. Bovendien zijn de toegevoegde achtergrondstemmen geen verbetering ten opzichte van de reeds in 2014 uitgebrachte versie. Maar voordat daarover daadwerkelijk gekniesd kan worden, is het al tijd voor afsluiter ‘Yourself still’, ongetwijfeld niet toevallig dezelfde titel dragend als de allereerste ep. De cirkel is eindelijk rond. Met een explosie aan strijkers zorgt Phoria hiermee voor het euforische einde van Volition.