Boeken / Fictie

De grote meester aan het werk

recensie: Typex - Rembrandt

Striptekenaar en illustrator Typex heeft een typische stijl. In samenwerking met het Rijksmuseum is die nu ingezet om de biografie van Rembrandt vorm te geven. Het resultaat is een strip die er uitzonderlijk uitziet.

Rembrandt is onderverdeeld in hoofdstukken aan de hand van personages die in het boek voorkomen. Personages die allemaal van invloed zijn geweest op Rembrandt. Zo laat Typex het verhaal van verschillende kanten zien. Interessant is het dat hij begint met het hoofdstuk Hansje, een olifant die in 1642 in Amsterdam tentoongesteld wordt. Het laat zien hoe Rembrandt door zijn omgeving beïnvloed wordt.

Hand van de meester
Het talent van Rembrandt werd al vroeg ontdekt, door Constantijn Huygens. Op zoek naar een geschikte schilder voor stadhouder Frederik Hendrik bezoekt hij het atelier van Jan Lievens en ziet de jonge Rembrandt aan het werk. Onder de indruk geeft hij Rembrandt de opdracht om de kruisgang van Jezus te schilderen. Dat de bewuste werken later als ongeschikt zouden worden geacht doet niet af aan Huygens’ bewondering.

Maar Rembrandt had niet alleen een talent tot schilderen, ook in geld uitgeven was hij een meester. En net zoals zijn schilderijen een grote rol speelden in zijn leven, zo was dit ook het geval met het tekort aan financiële middelen. Gelukkig is hij ook al in zijn eigen tijd succesvol genoeg om niet meteen in al te grote problemen te komen, maar wanneer zijn populariteit afneemt – en zijn eigendunk eigenlijk te groot is – kunnen de problemen toch niet uitblijven.

Ongeschilderd leven
Het interessante van Rembrandt is dat Typex zich niet zozeer richt op Rembrandt als schilder, maar meer als mens. Zo ontstaat in het boek het beeld van een feilbaar man, die vaak geen controle over zijn leven lijkt te hebben, maar zich moet schikken in wat hem overkomt. Misschien omdat hij zelfingenomen is, misschien ook wel omdat hij daadwerkelijk niets aan zijn levensloop kan doen. Deze graphic novel doet echter vermoeden dat het eerste waarschijnlijker is.

Een andere reden waarom Rembrandt een mooie uitgave is, is de stijl waarin Typex werkt. Mocht hij op canvas werken, dan zou de verf er duimendik op liggen, zo lijkt het. Expressieve tekeningen’ vullen de pagina’s. Ook zijn er variaties in stijl en kleurgebruik, afhankelijk van het hoofdstuk en de persoon die erin centraal staat.

Niet alleen de meester
Uiteraard gaat heel het boek over Rembrandt, maar de verschillende hoofdstukken zijn opgehangen aan verschillende personen, waardoor ieder hoofdstuk zijn eigen sfeer en uitstraling krijgt. Vooral in het kleurgebruik wordt dat duidelijk. Heldere kleurstellingen en afbeeldingen in verschillende tinten bruin zijn terug te vinden in Rembrandt.

En net zoals Rembrandt (en zijn leerlingen) een herkenbare stijl hebben, zo heeft ook Typex een typische stijl. Tijdschrift Oor maakt al jaren gebruik van zijn tekeningen, zodat Rembrandt voor veel mensen bekend zal aandoen. Buiten dat zijn er weinigen die zo’n specifieke stijl hebben als Typex. Niet voor niets wordt Nick Cave op het omslag aangehaald: ‘Here is to the greatest Dutch artist… I mean the second greatest. First there was Rembrandt, then there was Typex!’