Radicaal adembenemend bouwen

Gestaltens boek over radicale architectuur staat voor een verzameling recente in het oog springende bouwwerken. The Sky is the Limit presenteert niet nogmaals het vogelnest in Beijing of The New Museum in de Big Apple maar veel nieuwere opmerkelijke gebouwen, ook die iets minder bekend zijn.

Architectonische hoogtepunten van de afgelopen drie jaar passeren de revue. Organic Flow is het openingssalvo van het boek met een paar van de meest ambitieuze projecten die op de wereld te vinden zijn. Ontwerpen die de logica en de urbane structuren tarten. In dit deel veel vormen die zowel provocatief zijn maar ook een diepere herkenning opleveren. Gebouwen die lijken op nieuw ontdekte organismen met een exoskelet.

Nieuwe stedelijke iconen
Deze gebouwen hebben veel gemeen met de gebouwen in het hoofdstuk over Smart Surfaces. Nieuwe technieken en materialen maken de façade tot interactief en milieuvriendelijk speelveld. Zo is het Garden and House, ontworpen door Ryue Nishizawa, een vrolijke en vindingrijke half-open ronde structuur met tuintjes op balkons die boven op elkaar gestapeld zijn. Sarpi Checkpoint door J Mayer H. Architects is een speelse, organische structuur die meer Baltisch dan Georgisch aandoet en lijkt weggelopen uit een cartoon.

De lezer kan zich laven aan een portie geestverruimende architectuur die de perceptie van de urbane omgeving omver gooit. The Sky is the Limit laat een al wat langere trend zien van bouwprojecten die vaak net zoveel sculptuur als architectuur zijn zoals Museo Sumaya in Mexico Stad. De nieuwe iconen van steden in het Westen en opkomende economieën doen nog steeds de mond openvallen. Schrijfster Sofia Borges noemt het een kenmerk van deze tijd dat architectonische iconen worden gezien als marketingstrategie.

Verzetten van bakens
Vooral culturele centra, zoals theaters en musea zijn opdrachtgevers voor de gedurfde bouwprojecten. De ontwerpen hebben een dominant dramatisch effect op de openbare ruimte. Eentje die de gemeenschapsfunctie van het gebouw benadrukt. Non-lineaire structuren zoals het eerder genoemde Museo Soumaya in Mexico Stad, ontworpen door Free Fernando Romero EnterprisE, imponeert tussen de hoogbouw die het omgeeft met z’n monolythische maar tegelijkertijd organische karakter.

De non-lineaire gebouwen vinden hun equivalent in het hoofdtuk over de radicale binnenhuisarchitectuur die met veel referenties aan grotten heel dromerig overkomt. Verschillende projecten, met tie-rips en vellen zacht plastic komen bij eenzelfde baarmoederlijke ervaring uit. Het is in die zin tevens een uiting van smart surfaces, maar dan binnen. Het boek overziend is radicale architectuur iets waar slechts een handjevol landen in mee kunnen dingen. Nederlandse architectenbureaus zijn goed vertegenwoordigd naast vooral
Japanners, Amerikanen, Duitsers, Fransen en Noren. Het is maar een select gezelschap architecten uit deze landen die veelvuldig terugkomen in projecten over de hele wereld en het verzetten van bakens.

The Sky is the Limit duidt de bouwtrends maar minimaal. Het is aan de lezer zelf om zijn conclusies te trekken. De verbanden zijn alleen onderbewust in The Sky is the Limit terug te vinden. Het is dus geen boek
dat de diepere designkwesties aanroert maar alleen trends etaleert. Maar een adembenemende collectie van architectonische vernieuwing is het zeker.