Boeken / Fictie

De mensenvriend slaat weer genadeloos toe

recensie: Sir Arthur Conan Doyle - De complete avonturen van Sherlock Holmes

Al enige tijd laat drogisterijketen Het Kruidvat zien dat er wel degelijk een markt is voor van oorsprong elitaire cultuur als bijvoorbeeld de opera’s van de Duitse filantroop Richard Wagner, zolang je die maar op een aantrekkelijke en vooral voordelige manier brengt. De culturele kruistocht van deze mensenvriend is daarmee nog lang niet ten einde. Boeken zijn het nieuwste ding; ditmaal een fraaie cassette met daarin alle avonturen van oerdetective Sherlock Holmes.

Het Nederlandse boekenvak bevindt zich in een reservaat, maar de muren brokkelen af en de hekken vertonen gaten. De vaste boekenprijs ligt vanwege de toenemende globalisering onder druk, kwaliteitsboekhandels ondervinden concurrentie van branchevreemde detailhandelaren. De consument is de winnaar, was dat al toen mensenvriend Het Kruidvat een hele reeks klassieke muziek voor weinig geld aanbood, vindt daar inmiddels ook films van formaat en profiteert nu van fraaie literaire boekwerken voor een aantrekkelijke prijs. Van afbraak is kortom geen sprake, ondanks het loeien van de bestaande boekwinkels, die wel net doen alsof zij een culturele missie vervullen maar ondertussen hun boterhammen met beleg verdienen door het aan de man brengen van Harry Potter en de Da Vinci Code. Echte boeken zijn daar nooit in voorraad en moeten altijd worden besteld, dus wat dat betreft kun je net zo goed op het internet terecht.

~

Bij de discussies over de vaste boekenprijs, die om begrijpelijke redenen zo spoedig mogelijk moet worden afgeschaft, komt de gevestigde orde vanuit de luie stoel altijd weer met het argument dat alleen de erkende boekhandel kwaliteit kan bieden en dat andere winkeliers hooguit de bovenste segmenten van de markt afromen. Het Kruidvat heeft met zijn klassieke catalogus laten zien dat daarvan geen sprake is, tussen de vele dozen met cd’s zat genoeg obscuurs waar normaal gesproken geen hond naar luistert, terwijl voor wie oplet ook het filmaanbod voldoende cultureel verantwoords biedt. Dat de megadrogist daar toch winst op kan maken kwam door een uitgekiende marketingstrategie plus een hoge omzet.

Ook met de boeken koos de winkelketen niet voor de gemakkelijke weg van geheide beststellers. Naast de onvermijdelijke Harry Potter was er al eerder een doos Couperus in de aanbieding en een selectie Russen – die een conflict opleverde met het statige Van Oorschot, dat al sinds mensenheugenis een eigen Russische bibliotheek uitgeeft, mogelijk gemaakt door ruime financiële bijstand van het rijk.
De nieuwste cassette van Het Kruidvat bevat niet minder dan alle avonturen van de vader van alle fictionele detectives: Sherlock Holmes. Een gouden greep, en niet alleen omdat auteur Conan Doyle inmiddels lang genoeg dood is en er dus geen royalties verschuldigd zijn. Ook bij herlezing blijven de verhalen en romans fier overeind, hoe bizar de plots soms ook zijn. Holmes en zijn sidekick Watson zijn intussen de status van literair personage allang ontstegen. Net als bijvoorbeeld Jezus, Mohammed en Winnie the Pooh zijn het iconen, onsterfelijke grondleggers van een eigen wereldcultuur.

Deze nieuwe Nederlandse Holmes-editie, waarvoor Het Kruidvat de Foreign Media Group inschakelde, oogt bijzonder fraai, echt wat je noemt een sieraad voor iedere boekenkast. Je vraagt je af waar ze het van doen. Minpuntje is de ongelofelijk slordige redactie. Vooral de lukraak door de tekst geplaatste aanhalingstekens maken het volgen van de dialogen tot een echte uitdaging, maar ook voor spelfouten draaien de vertalers en redacteuren hun hand niet om. Dat zou voor wie een stok zoekt om deze hond te slaan een mooie gelegenheid zijn voor het afserveren van dit mensvriendelijke initiatief, ware het niet dat het aantal uitglijders ongeveer op het niveau ligt dat je in een gemiddeld boek van een gevestigde uitgeverij aantreft, zodat de conclusie uiteindelijk niet anders dan positief kan zijn. Driewerf hoera derhalve, en dat Het Kruidvat zijn zegenrijke werk nog maar lang mag voortzetten.