Boeken / Fictie

Een sluimerend familiegeheim

recensie: Simonetta Agnello-Hornby (vert. Leen Van Den Broucke) - Onder ons is gezwegen

Onder ons is gezwegen, geschreven door de Italiaanse schrijfster Simonetta Agnello–Hornby (Palermo, 1945), beschrijft het moeizame levensverhaal van de norse Siciliaan Tito, die kampt met een ondoordringbaar familiegeheim.

Al vanaf zijn vroege jeugd op het kleurrijke en idyllische eiland Sicilië gaat Tito gebukt onder het mysterie rondom de identiteit van zijn moeder. In een afgelegen villa wordt hij met liefdeloze hand opgevoed door zijn blinde vader en afstandelijke tante. Zij zwijgen over de identiteit van zijn moeder en vertellen Tito alleen dat zij een voorname, getrouwde vrouw is. Daarom stort Tito zich op het runnen van het familiebedrijf, de pastafabriek, de enige plek waar hij zich echt op zijn plek voelt. Helaas kunnen de fabriek, zijn vrouw, zijn minnares, vier kinderen, zijn collectie oldtimers en zijn antieke klokkenverzameling hem niet de rust geven waar hij zo naar verlangt. Aan het einde van zijn leven haalt het verleden Tito weer in en gaat hij naarstig op zoek naar zijn moeder, met alle gevolgen van dien.

Een moeizame start
Net als Agnello’s eerder verschenen boeken De amandelraapster (2003) en De markiezin (2007) draait het boek Onder ons is gezwegen om duistere familie-intriges, haat, verdriet, verboden sensualiteit en liefde. Teleurstellend is echter wel dat het boek niet helemaal waarmaakt wat het belooft. De eerste hoofdstukken lezen moeizaam en beschrijven tot in eindeloos detail het reilen en zeilen van de pastafabriek en de kleine onenigheden tussen Tito en zijn gezin en ook tussen Tito en zijn minnares. Het boekt lijkt met horten en stoten op gang te komen en het familiegeheim wordt zo ver naar de achtergrond geduwd, dat je bijna zou vergeten dat het bestaat en dat het boek daar eigenlijk om draait.

Een fascinerende ontmaskering
Pas nadat Tito meer tijd gaat doorbrengen met Dante, de zoon van een goede jeugdvriendin van zijn tante, wordt Tito’s drang naar de ontmaskering van het familiegeheim zo groot dat hij op onderzoek uitgaat. Was zijn moeder eigenlijk wel een getrouwde vrouw? Waarom koos tante ervoor om hem, samen met zijn vader, op te voeden in plaats van zelf een gezin te stichten? Langzaam krijgt het boek meer richting en verliest het zijn gezapige, voorspelbare verhaallijn. Met behulp van levendige flashbacks naar het leven van zowel Tito als zijn tante krijgt het verhaal meer kleur. Een intieme briefwisseling tussen Tito’s tante en Dante’s moeder blijkt uiteindelijk de sleutel tot het broeiende familiegeheim, dat enigszins verrassend en vooral fascinerend is.

Kortom, Onder ons is gezwegen is een klassiek voorbeeld van een boek waar je je in het begin doorheen moet worstelen, voordat het de moeite waard wordt. De ontrafeling van het familiegeheim is zowel intrigerend als verbijsterend, je moet er alleen een beetje geduld voor hebben.