Boeken / Fictie

De reiziger en zijn gids

recensie: Philibert Schogt - Beste reiziger

We gaan allemaal wel eens met vakantie en laten ons dan leiden door meegezeulde reisgidsen als de Lonely Planet, Rough Guide etc. De mensen die de teksten voor deze gidsen schrijven, hebben in onze ogen een fantastisch bestaan. Maar wat weten we eigenlijk van deze schrijvers? In Beste reiziger van Philibert Schogt maken we kennis met één van deze mensen.

Max Vermeer is schrijver voor de reisgidsenreeks genaamd À la Carte. Een serie die zich richt op de avontuurlijke reiziger die geen genoegen neemt met een standaard toeristenmenu. Al vijf jaar lang reist Max de wereld rond om verslag te doen van de mooiste en interessantste plekjes op aard. De heer Vermeer voldoet echter nauwelijks aan het romantische beeld dat de meeste mensen hebben van reisgidsenschrijvers. Hij mag weliswaar op kosten van de zaak allerlei restaurants, pubs, hotels en bed–and–breakfasts bezoeken en belangrijke bezienswaardigheden beschrijven, maar in Max’ geval klinkt dat iets beter dan het werkelijk is.

Minimale Max
Max is namelijk liever lui dan moe, zoals hij zelf te kennen geeft. En voor iemand die voor een avontuurlijke reisgids schrijft, mist hij zelfs behoorlijk wat enthousiaste geestdrift. Max zet niet graag een stap te veel. Als hij de gewenste gegevens bijeen kan sprokkelen met informatie uit andere gidsen en van het internet, ziet hij de noodzaak niet om ook zelf nog even een kijkje te nemen in het etablissement dat hij voor À la Carte moet recenseren. ‘Zolang de feiten maar kloppen,’ lijkt zijn motto. Binnen zijn redactie staat dat bekend als zo min mogelijk ‘Kloosterboertjes’ scoren. De heer Kloosterboer is een van die lezers die steevast de uitgeverij wijzen op de onvermijdelijke foutjes die in de verslagen zijn geslopen. Een brief van een lezer naar aanleiding van een fout in de gids, is binnen de uitgeverij van Max een Kloosterboertje gaan heten. Max Vermeer heeft al drie jaar op rij een fles wijn gewonnen voor de minste Kloosterboertjes. Niemand lijkt dus te lijden onder zijn luiheid.

Maar als Max een one–night–stand beleeft met zijn collega Linda, veranderen de zaken. Heeft Max normaal gesproken een onverschillige houding ten aanzien van alles, nu krijgt hij Linda niet meer uit zijn hoofd. Als zijn vroegere vriend Erik dan ook nog eens overlijdt, wordt het Max allemaal een beetje te veel. Met alle desastreuze gevolgen van dien.

De weg
Beste reiziger is een fictief gesprek tussen Max en de toekomstige lezer van de reisgids waar hij op dat moment voor rondreist. Max doet verslag van zijn reis door Ierland en van zijn ontmoeting met Linda. Hij neemt ons mee op zijn zoektocht naar de mooiste plekjes van Ierland en op de zoektocht naar zichzelf. Max die vroeger altijd ‘De Weg’ was voor anderen, is nu zelf enigszins de weg kwijt. Op een vlotte, soms humoristische wijze maken we kennis met Max en het toeristische Ierland. Niet alleen de ziel van Max, maar ook die van Ierland wordt beeldend weergegeven.

Tenminste, dat denk je als lezer. Maar is datgene wat je leest wel wat je denkt dat het is? Max is een meester in het overtuigen van de lezer dat hij ergens daadwerkelijk geweest is. Zijn lage Kloosterboertjesscore is daar het bewijs van. Maar als Max de gegevens voor de reisgids van Google haalt, in hoeverre kloppen zijn uitlatingen in dit imaginaire relaas dan? De werkelijkheid van Max komt niet altijd overeen met de werkelijkheid van de rest van de wereld. Met dit gegeven weet Philibert Schogt de lezer van Beste reiziger uiteindelijk danig te verwarren. Een heel helder verhaal blijkt ten slotte toch niet zo rechtlijnig als aanvankelijk gedacht. En daarmee kunnen we Schogt en Max dan ook zeker feliciteren. Het mag dan allemaal net iets anders in elkaar zitten dan vermoed: de feiten kloppen.

De lezer hoeft daar niet onder te lijden. Integendeel. Beste reiziger voldoet aan alle verwachtingen die je als avontuurlijk lezer, die geen staandaard literatuurmenu wil, kunt hebben. Bon appétit!