3 maal 3 is oneindig

Terrin, de schrijver van o.a. Blanco, Vrouwen en kinderen eerst en De Bijeneters, staat bekend om de dunne scheidslijn tussen werkelijkheid en fantasie. In Post Mortem lijkt de schrijver hier in eerste instantie vanaf te stappen. Het verhaal gaat over schrijver Emiel Steegman, die worstelt met de vraag hoe een biograaf na zijn overlijden het levensverhaal van de schrijver zal gaan optekenen.

De schrijver en het noodlot
De roman bestaat uit drie delen en het eerste deel cirkelt rondom de genoemde vraag. Als Steegman onder de douche een excuus verzint om niet aanwezig te hoeven zijn bij een diner met een groep Estse collega’s (‘wegens nogal moeilijke tijden in de familie’) rijst bij hem de vraag hoe een toekomstige biograaf met deze fictieve moeilijke tijden om zal gaan. Zijn gepieker over deze situatie leidt hem tenslotte naar een idee voor een nieuwe roman genaamd T. Over de gelijknamige succesvolle schrijver (T is het initiaal van de hoofdpersoon).

Maar op het moment dat Steegman zich op zijn geniale nieuwe roman wil storten, slaat het noodlot toe. In het tweede deel van het boek wordt zijn dochtertje getroffen door een hersenbloeding en zijn we getuige van de strijd om te overleven die volgt voor het gezin Steegman. Hierin herkennen we de schrijver Terrin die, net zoals in bijv. Blanco, een meester is in het neerzetten van de innerlijke leefwereld van getormenteerde geesten. De strijd die vader en dochter leveren tegen de gevolgen van de hersenbloeding is altijd aangrijpend, nooit vals sentimenteel.

De schrijver en zijn verhaal
Hoe sterk het tweede deel ook is, het derde deel laat juist weer de onnavolgbare auteur Terrin in volle glorie zien. Dit is het deel waarin we door de ogen van de biograaf van Steegman op enkele gebeurtenissen terug kijken. Het is ook het deel waarin we opeens een heel ander beeld van Steegman krijgen voorgeschoteld. Of misschien toch niet? Het is deze onzekerheid die zo typerend is voor het werk van de schrijver. Wat is werkelijkheid en wat niet? Wat is er nu eigenlijk allemaal gebeurd? Wie is Steegman en wat heeft hij gedaan? We zullen het nooit met zekerheid weten.

Zoals we van Terrin gewend zijn blijven er na afloop vele vragen over. Het is een auteur die de lezer voortdurend op het verkeerde been zet, om hem zich vervolgens te laten afvragen of het toch niet het goede been was. Uiteindelijk blijkt ook bij Post Mortem de scheidslijn tussen werkelijkheid en fantasie flinterdun. Dan gaat het nog niet eens over alle andere lagen die in het boek schuil gaan. Zo kun je eindeloos verdwalen in de connecties tussen de drie schrijvers Terrin, Steegman en T. Want verbeeldt de auteursfoto op de omslag nu Terrin of Steegman?

Steegman had voor de gelegenheid een wit overhemd en een smal, zwart stropdasje aangetrokken. De fotograaf vroeg ernaar, en Steegman vertelde over zijn hang naar de jaren van de klassieke typemachines en filterloze sigaretten, de femmes fatales en de maatpakken, de detectives en de existentiële romans.

En is Emiel Steegman eigenlijk T.? Als Terrin Steegman is, en Steegman T., wat zegt dat dan over de verhouding tussen Terrin en T.? Vragen, vragen, vragen. Voor de (eventuele) antwoorden zul je zelf het boek ter hand moeten nemen en je verwonderen over de bijzondere, angstaanjagende maar wonderschone wereld van Peter Terrin. Terrin wordt al jaren gewaardeerd door de internationale pers. Het wordt tijd dat de lezers zich nu ook massaal gaan storten op deze kafkaiaanse schrijver.