Boeken / Fictie

Rampzalig goed

recensie: Paul McEuen (vert. Frank Lefevere) - Het experiment

Als pakkend onderwerp voor een spannende thriller lijken schimmels niet direct voor de hand te liggen. Als het hier zou gaan over witte paarden was het misschien nog wel een boeiend thema, maar we hebben het over dat kleine organisme dat je voedsel buiten de koelkast binnen een mum van tijd om zeep weet te helpen. Over dit onwaarschijnlijke onderwerp heeft Paul McEuen echter een verrassend pakkend debuut afgeleverd.

McEuen is hoogleraar fysica aan de Cornell University, heeft prijzen gewonnen op het gebied van nanotechnologie en is adviseur voor de CIA, Intel en Harvard. In Het experiment bundelt hij al deze kennisgebieden tot een spannend verhaal over biologische oorlogsvoering. In de verte doemt een vergelijking op met Clive Cussler, die zijn speurtocht naar gezonken schepen vaak in zijn avonturenromans verwerkt. Paul McEuen schrijft echter vlotter en samenhangender dan Cussler. En al begint het verhaal als een avonturenroman, McEuen levert vervolgens een zuivere thriller af.

Orchidee
Historische gebeurtenissen, wetenschappelijke feiten en fictie wisselen elkaar in Het experiment in hoog tempo en geloofwaardig af. Nadat in de intro, vlak na WOII, een dodelijke schimmel van de Japanse geheime Unit 731 in handen valt van de bioloog Liam Connor, ontvouwt zich een wereld van intrige, nanotechnologie, mycologie en waanzin. Zestig jaar na het voorval in de intro is Connor een gerespecteerd wetenschapper die alles bereikt heeft in het leven wat hij zich maar wensen kan. Dat leven zal echter weldra eindigen. Hij wordt door een Aziatische vrouw, Orchidee geheten, gekidnapt. Zij wil weten waar hij de schimmel heeft gelaten. Connor is niet van plan de informatie prijs te geven en moet dat met zijn leven bekopen.

In de korte periode dat we kennis hebben kunnen maken met Liam Connor zijn we al van hem gaan houden. Zijn vroegtijdige dood komt dan ook als een schok. Dat McEuen de lezer al zo snel het verhaal heeft weten in te trekken en deze heeft weten te binden aan het hoofdpersonage, geeft de klasse van de auteur weer. Vanaf het begin pakt hij je bij de lurven en laat je vervolgens het gehele boek niet meer los. Als je al zo snel afstand moet doen van een sympathiek hoofdpersonage is het vrezen voor de verdere ontwikkelingen. Orchidee lijkt haar plannetjes prima voor elkaar te hebben en een goede afloop lijkt dan ook bijna onmogelijk.

Apocalyptisch
Dan treden Liams kleindochter Maggie en ex-militair en natuurkundedocent Jake Sterling op de voorgrond. Zij moeten alle zeilen bijzetten om Orchidee te stoppen en de wereld van een biologische ramp te redden. De kans dat ze dit gaat lukken is echter klein. En met het omslaan van iedere pagina wordt die kans kleiner. Als Maggies zoontje Dylan ook nog eens besmet raakt met de dodelijke schimmel lijkt alle hoop vervlogen. McEuen draait de lezer de duimschroeven aan en beneemt hem tot op de laatste pagina de adem. Dit kan nooit meer goed komen…

De vraag of Maggie, Jake en Dylan de strijd met de geraffineerde Orchidee overleven en of ze de wereld van de ondergang kunnen redden zullen (en willen) we hier niet beantwoorden. De beantwoording van deze vraag laten we aan begenadigd schrijver Paul McEuen over. Ook als je het antwoord niet zou willen horen, dwingt hij je tot het verder lezen tot het antwoord geopenbaard wordt. Van begin tot eind doet hij dat met een duizelingwekkende vaart, zonder de karakters uit het oog te verliezen. De karakterontwikkeling van de hoofdpersonages blijft, ondanks de spectaculaire en wetenschappelijke dynamiek van het boek, keihard overeind staan. Paul McEuen zou de wereld wel eens sneller kunnen veroveren dan welke dodelijke schimmel dan ook.