Boeken / Fictie

Een vluggertje voor op het strand

recensie: Niels ’t Hooft - Sneeuwdorp

Momenteel verschijnt er een nieuwe generatie schrijvers. Naast bijvoorbeeld Ernest van der Kwast en Jacob van Duijn timmert ook Niels ’t Hooft aardig aan de weg. Na zijn debuutroman Toiletten komt hij nu met Sneeuwdorp.

~

In Sneeuwdorp gaat de zestienjarige Kever op bezoek bij zijn oom Boris in het dorp waar statistisch gezien de meeste sneeuw van het land valt: Sneeuwdorp. Dat de statistieken niet liegen blijkt wel als Kever door een sneeuwstorm vast komt te zitten in dit dorp. Maar echt erg vindt hij dat niet, want voor het eerst zijn er mensen, en vooral vrouwen, die hem leuk schijnen te vinden. Tot nu toe had Kever steeds het idee overal buiten te vallen. Nergens scheen hij echt op zijn plek. Hij had dan wel al een vriendinnetje gehad, maar dat was meer vorm dan inhoud. Hij begreep niets van haar en zij kreeg geen inzicht in wat hem bezig hield. Een ogenschijnlijk dramatische gebeurtenis als ingesneeuwd raken in een klein landelijk dorp is voor hem eerder een opluchting dan een ongemak. Hij hoeft nu namelijk niet meteen terug naar een wereld die hij niet begrijpt en vice versa.

Spel

Sneeuwdorp gaat over volwassen worden, jeugdige onzekerheden en hoe daarmee om te gaan. Thema’s die we wel vaker tegenkomen in onze vaderlandse literatuur. Maar wat we steeds meer zien in deze generatie schrijvers is de aanwezigheid van een relatief nieuw element: de computer. In dit geval, om precies te zijn, het computerspel:

…ik speelde Super Mario 64, Tick Tock Clock, dat verticale veld waarin je tussen de tandwieltjes van een enorme klok omhoog moet klauteren. Geen gemakkelijk veld. Eentje waarop je dagen moet oefenen voordat je de top bereikt en de gouden ster krijgt waar het je allemaal om te doen was.

Nostalgisch vluggertje

’t Hooft is een deskundige op het gebied van computerspellen en dat is in zijn roman terug te zien. De computer of het computerspel vormt geen wezenlijk onderdeel van de thematiek van Sneeuwdorp, het is vooral een afspiegeling van de leefwereld van een bepaalde generatie. Zo is Kever een fervent speler, terwijl zijn oom een verwoed verzamelaar is. Als je geen kenner bent van dit metier, dan sta je wellicht hier en daar met je oren te klapperen. Maar gamers zullen een hoop nostalgische gevoelens krijgen bij de spellen die in het boek de revue passeren: vooral de liefhebbers van Zelda worden op hun wenken bediend. Het boek is geheel in overeenstemming met het imago van de computergame geschreven: snel en vluchtig. Je leest het in één ruk uit, terwijl je jezelf geen moment hoeft te vervelen. Maar diep getroffen word je ook niet door de voorbijflitsende beelden. Het was leuk voor zolang het duurde, maar nu is het weer tijd voor een volgende kick.

Diep

Het is altijd mooi meegenomen als een verhaal lekker wegleest. Maar nog mooier zou het zijn als verhaal aanzet tot nadenken. Dat het boek nog niet afgesloten is maar dat je er nog mee aan de slag moet nadat je de laatste pagina gelezen hebt. Dat de door de schrijver behandelde thema’s nog nawerken in je hoofd, terwijl je je eigen mening er tegenover zet en misschien zelfs bijstelt. Sneeuwdorp heeft dat effect niet op mij. De beschrijving van de wereld van de computerspellen is het enige dat mij, als generatiegenoot van ’t Hooft, in dit boek aanspreekt. Als hij een spel noemt, weet ik welk beeld dat moet oproepen. Dat is leuk, maar ook niet meer dan dat.

Onduidelijkheid

Waar het precies mis gaat met deze roman, is moeilijk te zeggen. Komt het doordat ’t Hooft het het personage van Kever niet echt tot leven weet te wekken? Komt het doordat het je als lezer niet duidelijk wordt waarom Kever ervan overtuigd is dat het leven vóór Sneeuwdorp aan hem voorbij ging? Voor de lezer lijkt de omslag tussen de oude Kever en de nieuwe namelijk miniem. Maar voor het personage schijnt het een hele aardverschuiving te zijn. Dit gegeven wordt te weinig uitgewerkt door ’t Hooft, waardoor het boek aan overtuigingskracht inboet. Waar ’t Hooft beoogt een groeiproces te beschrijven, zien we hooguit een verandering van mening: een plotseling inzicht in plaats van een moeizaam verworven visie.

Strand

Sneeuwdorp leest zoals gezegd lekker weg en verveelt niet. Maar verwacht je iets meer van een roman, dan schiet het boek toch tekort. Dat neemt niet weg dat het in de komende zomermaanden een ideaal boek is voor in de reistas. Lekker op het strand genieten van een amusant boek. Cocktailtje erbij en niet te veel aan je hoofd. Zeker geen moraliserende auteur die je zijn wereldvisie opdringt. Dat is ook al wat waard in deze Balkenende-tijden.