Bedorven hout

In Tropenkolder beschrijft Marc G.M. van Roosmalen hoe hij drieëntwintig jaar in Brazilië verbleef en aldaar tijdens zijn onderzoek diverse nieuwe diersoorten ontdekte. Maar vooral beschrijft hij de corruptie van een totaal ongeregeld land. Hij laat zien hoe hij, wellicht enigszins naïef, voortdurend tegengewerkt en zelfs met de dood bedreigd wordt. Een dood die bepaald niet denkbeeldig was geweest als hij ook daadwerkelijk de veertien jaar gevangenisstraf had moeten uitzitten.

Schrijverschap
Van Roosmalen is in eerste instantie een natuurvorser en zeker niet een schrijver. In Tropenkolder komt dit feit pijnlijk duidelijk naar voren. Het zijn de gebeurtenissen an sich die het boek tot interessant leesvoer maken. Van Roosmalen verliest zich nogal eens in details die de vaart uit het relaas halen. Zo word je voortdurend geconfronteerd met de wetenschappelijke benamingen van diverse diersoorten en vliegen tevens de afkortingen van overheidsinstanties je om de oren. Stop daarbij het veelvuldig gebruik van Portugese woorden en je krijgt een beeld van de hortende schrijfstijl van Marc van Roosmalen.

‘Het bleken zonder uitzondering vuurbestendige bomen te zijn, zoals soorten Caryocar met hun kurkboomachtige, vele centimeters dikke buitenbast, of Cariniana micrantha (Lecythidaceae).’

‘In de tijd dat ik met Peter en Scott ons 100 ha groot Lecythidaceae–perceel inrichtte, had ik intensief gewerkt met drie van hun mateiros (bosarbeiders).’

Naast de gehanteerde schrijfstijl mist dit boek ook de persoonlijke diepgang. Van Roosmalens persoonlijke ontwikkeling en zijn privéomstandigheden worden slecht belicht. Hoewel blijkt dat de bioloog gebrouilleerd is met zijn zoon én dat hij in de beschreven periode gescheiden is van zijn vrouw, wordt dit slechts zijdelings belicht. En dan alleen waar dit nut heeft voor zijn vertellingen over zijn werk in Brazilië en niet met betrekking tot zijn eigen persoonlijke ervaringen.

Corruptie
De enige reden waarom je dit boek toch zou willen lezen, ligt in de schijnwereld van de natuurbescherming. In dit boek komt aan het licht hoe weinig waarde natuurprotectie eigenlijk heeft. Geld is nog steeds de motor waarop deze wereld draait. Zowel wat de Braziliaanse regering betreft als ook met betrekking tot diverse natuurbeschermingsorganisaties. Onder het mom van natuurbehoud wordt op allerlei vlakken geprobeerd geld te verdienen ten koste van die natuur. En dit dubieuze aspect van de zogenaamde ‘groene’ organisaties wordt keihard bloot gelegd.

Tropenkolder is niet gedrukt op papier met een FSC–keurmerk. En als je het boek gelezen hebt, weet je ook waarom dat helemaal niet vreemd is voor dit relaas over de strijd tegen de ontbossing van het Amazonegebied. Als je betrokken bent bij het behoud van ons planten– en dierenrijk, is het een aanrader om Tropenkolder te lezen: dan kijk je toch anders aan tegen je FSC–houten tuinsetje en je Sojadrankje.