Boeken / Fictie

Onvermijdelijk geluk

recensie: Manu Joseph (vert. Harry Pallemans) - Het onzichtbare geluk van andere mensen

Over Het onzichtbare geluk van andere mensen van de Indiase schrijver Manu Joseph valt ontzettend veel te zeggen. Ontzettend veel goeds vooral.

Ousep Chacko krijgt drie jaar na de zelfmoord van zijn zoon Unni diens laatste strip in handen. Unni was een intelligente, knappe, talentvolle jongen. Niemand weet waarom hij op zeventienjarige leeftijd van het dakterras van zijn ouderlijk huis sprong. Het ontvangen van Unni’s laatste strip is voor Ousep aanleiding om zijn zoektocht naar de reden van Unni’s zelfmoord te hervatten.

Het gezin Chacko
Ondertussen weten vrouw Mariamma en zoon Thoma niet wat ze met Ousep aanmoeten. Iedere avond komt hij stomdronken thuis en schreeuwt de hele buurt bij elkaar. Hierdoor wordt Mariamma genegeerd door de vrouwen uit hun flat en moet Thoma iedere ochtend weer alle moed bij elkaar rapen voordat hij naar buiten durft, bang als hij is om raar aangekeken te worden en rare vragen te krijgen. Zijn vaders dronkenschap is niet het enige waar Thoma zich voor schaamt. Hij is ook bang dat de mensen zijn moeder horen wanneer ze weer met opgeheven vinger tegen de muren staat te praten.

Er is dus genoeg aan de hand in het gezin Chacko. En naast de problemen die er tussen de gezinsleden bestaan, moeten ze ook nog steeds de dood van Unni verwerken. Ze proberen allemaal op eigen wijze de zelfmoord van Unni voor zichzelf begrijpelijk te maken. Joseph beschrijft op ontroerende wijze de beslommeringen binnen het gezin en de bijna wanhopige zoektocht van Ousep naar aanwijzingen voor Unni’s dood.

Stof tot nadenken
Met dit boeiende relaas over het leven van het gezin Chacko en het mysterie rond de dood van Unni, tekent zich tegelijkertijd heel duidelijk de Indiase cultuur af. Aanranding van meisjes en vrouwen lijkt de normaalste zaak van de wereld en voor jongens geldt dat ze er alleen bij horen als ze de hoogste cijfers voor de exacte vakken halen, waarmee ze zich verzekeren van een rooskleurige toekomst. Halen ze lage cijfers, dan krijgen ze slaag van leraar en vader. Vrouwen dienen ervoor te zorgen dat het hun man aan niets ontbreekt. Er is in hoge mate sprake van sociale controle, waardoor geen handeling onopgemerkt blijft.

Behalve de handelingen van Unni. Die lijken op geheimzinnige wijze aan iedereen voorbij te zijn gegaan. Maar met het ontvangen van het stripverhaal heeft zich misschien een nieuwe aanwijzing aangediend. Ousep spreekt nieuwe mensen en komt in aanraking met allerlei sprookjesachtige theorieën over waanideeën. Deze theorieën spelen van begin tot eind een zeer grote rol. Ze zijn niet alleen relevant om te begrijpen wat voor persoon Unni was; ze geven ook stof tot nadenken. 

Bijzonder rijk
Het onzichtbare geluk van andere mensen is een bijzonder rijke roman waarin spanning, persoonlijke tragiek, filosofie, psychologie en een beschrijving van de Indiase cultuur op vernuftige wijze met elkaar verweven worden. En dat ook nog eens in een aangename, lichtvoetige stijl die het droevige relativeert. Of zoals Unni tegen zijn moeder zei: ‘In deze wereld kun je heel moeilijk aan het geluk ontkomen. Zo is het gewoon.’ Je ontkomt er niet aan dit boek in één ruk uit te lezen. 

Het onzichtbare geluk van andere mensen from Niels de Haar on Vimeo.