De schaduwkant van gezamenlijk individualisme
.
Een krachtig begin van Joe Dunthornes tweede boek, Het feest is voorbij, waarmee hij tracht om zijn debuut te evenaren, zo niet te overtreffen. Wat bepaald geen sinecure is. Toen Dunthorne in 2008 doorbrak met zijn boek Submarien werd het onthaald als briljant, scherp, grappig en onbeschoft en werd de auteur gezien als een moderne Salinger. Vanaf september jongstleden is van Submarien zelfs een boekverfilming (geproduceerd door Ben Stiller) in de Nederlandse bioscopen te zien.
Isolatie door vrijheid
In Het feest is voorbij maakt de lezer kennis met het reilen en zeilen van een commune in Wales. De schrijver doet dit door eerst stuk voor stuk de relaties die binnen de commune bestaan te schetsen, om vervolgens afwisselend de meest elementaire banden uit te diepen. Het verhaal beschrijft aan de ene kant het dwangmatige pogen van leider Don om de communeleden te passioneren voor zijn idealisme, en aan de andere kant de toch negatieve effecten die de commune heeft op het denken, voelen en gedragen van de individuele leden. Waar Don de communeregels als heilig ziet, zien de overige personages ze meer als noodzakelijkheid, een gevolg van het vrije denken binnen de commune. Iets wat paradoxaal genoeg juist voortkomt uit de gezamenlijke denkwijze.
Gevolg van het verschil tussen de beide belevingswerelden is dat er spanning ontstaat tussen de leden. Langzaamaan lijkt de hechte band tussen de personen af te brokkelen, daar waar Don uit alle macht probeert om alle neuzen dezelfde kant op te houden. Terwijl ieder zich steeds verder opsluit in de eigen leefwereld en zich afzet tegen de anderen, wordt door Dunthorne toegewerkt naar een climax; een feest door Don georganiseerd om de commune een nieuwe impuls te geven, hoewel heimelijk ook om zijn relaties weer op te vijzelen. Een climax waarbinnen de individuele ontwikkelingen tot een confrontatie komen met die van de anderen en het pleit tussen iedereen voor eens en altijd wordt beslecht.
Salinger II
Het feest is voorbij kan worden gezien als een protest tegen het hedendaagse individualisme. Want hoewel de essentie van de geportretteerde commune het delen en samenzijn is, heeft de vrije geest die daar heerst juist tot gevolg dat ieder zich ontwikkelt volgens de manier die hij of zij zelf het prettigst vindt. Dit maakt dat men elkaar niet langer begrijpt, zich van de ander verwijdert en in een isolement komt, met desastreuze gevolgen. Een ander thema dat Dunthorne aansnijdt is dat van de spanning tussen idealisme en realisme, die onverenigbaar lijken te zijn. Hoezeer andere leden ook bij Don wijzen op het verval binnen de commune, hij kan zijn idealisme niet opgeven omdat dat voor hem zijn reden van bestaan is.
Qua stijl lijkt de auteur te hebben voortgeborduurd op Submarien. Ook dit boek is scherp, grappig en onbeschoft. Mogelijk heeft Dunthorne hiermee zijn handschrift definitief neergezet. Toch is deze publicatie niet briljant. Er wordt te hard geprobeerd om originele woordspelingen te vormen en veel lijkt een herhaling van Submarien te zijn, niet in het minste het personage van de onorthodoxe tiener, die ook in het nieuwste boek een grote rol speelt. Dunthorne mag door zijn karakterschetsen dan wel de moderne Salinger worden genoemd, maar feit blijft: Salinger was hem voor.
Worden echter The Catcher in the Rye en Die Blechtrommel terzijde geschoven dan blijft een boek liggen dat verbaast, prikkelt en doet hunkeren naar meer bladzijden. Geen Salinger dus, maar definitief een Dunthorne.
