Boeken / Fictie

Stockholms snelle ster?

recensie: Jens Lapidus (vert. Jasper Popma) - Snel geld

Scandinavische schrijvers zijn hot. De populariteit van Stieg Larsson, Henning Mankell, Kerstin Ekman en vele anderen is ongekend. Maar zeker in het genre van de thriller en detectiveroman spelen zij al jaren een toonaangevende rol. Maj Sjöwall en Per Wahlöö waren tenslotte al grote namen in dit genre toen een zekere Jens Lapidus nog geboren moest worden.

Jens Lapidus is momenteel de bestverkopende levende auteur van Europa. Met deze nieuwe ster aan het firmament van de schrijverstalenten lijkt de toekomst van de Scandinavische thrillerliteratuur gewaarborgd te zijn. Vanaf oktober kunnen we zelf uitmaken of dit inderdaad de nieuwe – in dit geval – Zweedse belofte blijkt te zijn. Want dan komt het eerste deel van zijn Stockholmtrilogie in Nederland uit: Snel geld.

In Snel geld maken we kennis met drie jonge mannen die nauw met elkaar verbonden blijken te zijn. Mrado, de Joegoslavische huurling, Jorge de drugsdealende latino en student JW die verwoede pogingen doet om zijn dure levensstijl te financieren. Deze drie mannen bewegen zich door het decadente, maar tegelijkertijd rauwe Stockholm.

De manier waarop Jens Lapidus de zaken op papier presenteert, wordt vaak vergeleken met James Ellroy. Daarmee is al meteen heel veel over de schrijfstijl van Jens Lapidus gezegd: staccato zinnen en ruwe directe sfeerschetsen.

Ellroy
De schrijfstijl die Jens Lapidus hanteert, vraagt wel wat aanpassing van de lezer. Hier geen vloeiende zinnen die je meeslepen door het verhaal, maar korte haperende brokken tekst. Lastig lezen. Goede sfeerschets. Even wennen. Maar wel passend. Voor dit verhaal. Enfin, het principe moge duidelijk zijn. Het lezen van een Lapidus verhaal vergt wat inspanning van de lezer. Als je aan die stijl niet kunt wennen, wordt Snel geld een crime om te lezen. Vormen de staccato-zinnen geen probleem, dan is dit echter een lekkere thriller die je meeneemt naar de Zweedse onderwereld.

Omdat Jens Lapidus er zelf een zeer succesvol strafrechtadvocaat is, zet hij een overtuigend crimineel Stockholm neer. Vanuit zijn vak als strafrechtadvocaat verdedigde hij enkele van de meest beruchte misdadigers van het land en kreeg zo een unieke kijk in hun wereld. Die kennis vind je op elke bladzijde van Snel geld  terug. Dit realisme gecombineerd met de ruwe schrijfstijl én karakters die het karikaturale ontstijgen, maakt dit eerste deel van de Stockholmtrilogie tot aangenaam leesvoer.

Rond
Dat de drie mannen Mrado, Jorge en JW iets met elkaar te maken hebben wordt, ondanks hun afzonderlijke introductie, al snel duidelijk. En aan de hand van het onderliggende verhaal van JW’s verdwenen zus, is ook vrij snel te raden hoe ze met elkaar verband houden. In een explosieve finale valt dan ook alles op zijn plek. De cirkel is rond. Maar gelukkig blijft er voldoende ruimte om nieuwsgierig te zijn naar een vervolg. En dat is natuurlijk precies wat je als schrijver met het einde van een eerste deel uit een trilogie beoogt.

Al met al is Snel geld een geslaagd debuut, met ruwe teksten, multidimensionale karakters, een interessante setting en een kloppend verhaal. Alle ingrediënten voor goede verkoopcijfers zijn aanwezig. Maar of Jens Lapidus hiermee Stig Larssons Milleniumtrilogie voorbij streeft, is nog maar de vraag. Jens Lapidus is tenslotte een belofte. En belofte maakt schuld. Vandaar dat we de lat hoog moeten leggen. De toekomst zal uitwijzen of dat té hoog was. Maar de eerste horde is met Snel geld wel al genomen.