Boeken / Strip

Dodelijk Parijs

recensie: Jean-Patrick Manchette & Jacques Tardi (vert. Pieter van Oudheusden) - De sluipschutter

.

De sfeer van een film noir, maar dan in de verstilde vorm van een strip. Dat is De sluipschutter van Jacques Tardi, naar een verhaal van Jean-Patrick Manchette.

~

Tardi is vooral bekend van zijn vertellingen over de Eerste Wereldoorlog en maakte daarnaast ook al eerder met schrijver Manchette de strips Grifu. Ook Manchettes Kleine West Coast Blues nam Tardi onder handen. Hoewel Manchette al in 1995 overleed, is zijn invloed op het werk van Tardi nog steeds tastbaar. Zoals nu dus in de graphic thriller De sluipschutter.

Over pensioen en geraniums

Het verhaal gaat over de huurmoordenaar Martin Terrier, die na nog één laatste klus zijn geweren aan de wilgen wil hangen. Dit wordt de lezer in de eerste vijf pagina’s van het boek duidelijk gemaakt. Gelukkig is het niet zo makkelijk om met een dergelijke levensstijl te stoppen. Anders was het wel een erg korte graphic novel geworden.

Nu blijkt al snel dat Martins opdrachtgevers heel andere plannen met hem hebben en dat er eerst nog behoorlijk wat bloed moet vloeien voordat hij met pensioen mag gaan. Geheel in stijl van het thriller noir-genre gaat dit gepaard met veel geweld, drank, seks en ongelukkige personages. Ook betekent pensioen hier niet dat er van geraniums genoten kan worden, maar dat er een triester noodlot op de hoofdpersoon ligt te wachten.

Locatie belangrijker dan personage

Dit alles wordt middels rudimentaire zwart-wittekeningen getoond en voorzien van bondige afstandelijke beschrijvingen. Die beschrijvingen voelen als de uit de film bekende voice-over van de sombere hoofdpersoon. Door de van emotie ontdane feitelijke weergave van de gebeurtenissen ontstaat de beklemmende cynische ondertoon die zo kenmerkend is voor het genre.

Ook de grafische representatie van Frankrijk (en met name Parijs) van het begin van de jaren tachtig van de vorige eeuw is feitelijk. Tardi heeft duidelijk gedegen research gedaan naar de gebouwen, locaties en voertuigen uit die tijd. De omgeving is hiermee één van de hoofdpersonen van het verhaal geworden. Ook vanwege het feit dat de omgeving gedetailleerder uitgewerkt is dan de karakters en het verhaal. Die laatste twee willen nog wel eens op de vlakte blijven en vreemde sprongen maken.

Waarschuwing voor gevoelige lezers

Ondanks de soms vreemde sprongen in het verhaal is De sluipschutter een interessante verstripping van Manchettes werk geworden. De donkere sfeer en onderkoelde teksten combineren mooi met het neergezette Franse tijdsbeeld. Tel daar het getoonde grove geweld bij op en je hebt een alleraardigste strip te pakken. Alleen kattenliefhebbers moeten wellicht dit album links laten liggen. De kat Soudan komt er namelijk bekaaid vanaf. Je bent gewaarschuwd!