Babyboomers en breezersletjes

Ten opzichte van de afleveringen in NRC is er weinig veranderd. Daardoor wordt het boek helaas gekenmerkt door vele herhalingen, bijvoorbeeld in de karakterisering van de personages. Voor een feuilleton, waarvan gedurende een jaar elke week een aflevering verschijnt, is dit natuurlijk noodzakelijk. Het maakt de personages immers herkenbaar voor de lezer. Dus is Caro, de moeder, een totale computeranalfabeet die om de haverklap aan de telefoon hangt om Rosiri instructies te vragen. Vader Hidde is herkenbaar aan zijn T-shirts, voorzien van teksten die zijn gemoedstoestand weergeven (een goede en functionele vondst van Koppe). Voor een roman van 139 pagina’s die je in anderhalf uur gemakkelijk uitleest, is het echter totaal overbodig en zelfs storend te noemen dat je om de zoveel pagina’s met dezelfde informatie wordt overspoeld, aangenomen dat er niets aan je korte termijngeheugen mankeert. Dat is jammer, want het leidt de aandacht af van de positieve elementen van Rosiri, zoals de heerlijke zwarte humor en Koppes messcherpe pen.

Feestje

Koppe heeft onmiskenbaar een frisse stijl en nuchtere blik. Haar observaties ontzien niets en niemand en dat leidt tot veel vermakelijke momenten. Een van de hoogtepunten is het themafeestje dat Rosiri voor vrienden en familie organiseert in haar nieuwe kamer, die ze huurt van een kunstenaar die er nogal verdachte praktijken op nahoudt, zoals het opnemen van plasgeluiden op het toilet. De volwassenen in Rosiri’s leven zijn altijd al lachwekkend, maar na een flinke hoeveelheid sterke drank veranderen ze haar feestje in de Amsterdamse versie van Festen. De rapper uit Heerlen, die Rosiri ondanks haar oprechte verliefdheid schaamteloos bedriegt met haar vriendin, blijkt na afloop van het feestje ernstig toegetakeld te zijn. Natuurlijk weet niemand precies wat er gebeurd is en is bijna iedereen verdacht. Is de huisbaas doorgeslagen, of was het Ton, de vader van haar oppasgezin, die heimelijk verliefd is op Rosiri? De volwassenen in Rosiri liegen en bedriegen aan een stuk door bij gebrek aan zelfrespect en moraal. Koppe suggereert dat de jaren zestig tot een richtingloze generatie babyboomers hebben geleid die niet in staat zijn tot het opbouwen van een normale relatie, en zet hier de nieuwe generatie tegenover die niets liever lijkt te willen dan huisje, boompje, beestje. Zo ook Rosiri, die Amsterdam, haar wanhopige ouders en haar losgeslagen huisbaas liefst zo snel mogelijk wil verruilen voor een provinciestad in het zuiden van het land.

Dubbeltje

Wat uiteindelijk blijft hangen na het lezen van Rosiri zijn niet de vele herhalingen of Koppes scherpe pen, maar het feit dat haar personages iedere vorm van diepgang missen. Dat haar ouders in haar ogen karikaturen zijn, is vanuit het standpunt van de 18-jarige Rosiri nog wel aannemelijk. Hidde en Caro zijn ook zo druk met zichzelf en hun nieuwe relaties bezig, dat er nauwelijks tijd en aandacht overblijft voor Rosiri. Dat het personage Rosiri zelf ook zo plat is als een dubbeltje, is echter niet te verantwoorden. De vanzelfsprekendheid waarmee ze haar rijinstructeur oraal bevredigt om haar rijbewijs te halen en de gelatenheid waarmee ze zich door veertiger Ton laat ontmaagden zijn ongemotiveerd en ongeloofwaardig. Ze maken Rosiri tot een onsympathiek en ongeïnteresseerd breezersletje, en daarmee wordt ze toch bijna even sneu als de volwassenen om haar heen. Met het verschil dat Rosiri, zo lijkt Koppe te suggereren, toch slachtoffer is van de situatie die de oudere generatie voor haar gecreëerd heeft. Maar ja, geldt dat niet voor iedere generatie?

Film

Kortom, Rosiri blijkt toch niet veel meer te zijn dan een bundeling van af en toe zeer grappige situatieschetsen die je in een treinrit uitleest om tenslotte op het eindstation met een onbevredigd gevoel uit te stappen. Het bericht dat de verfilming inmiddels in de maak is, stemt echter hoopvol. Rosiri maakt zeker een kans op het witte doek. De hysterische personages en hun dito gedrag zijn uitermate geschikt voor een oer-Hollandse verfilming met veel onnodig naakt en plaatsvervangende schaamte. Aan mogelijke hoofdrolspelers geen gebrek, de rol van Rosiri zou heel goed gespeeld kunnen worden door Eva van de Wijdeven (zeer overtuigend als dwarse puber) of Caro Lenssen (kan heel goed pruilen). Ze zijn allebei weliswaar een paar jaartjes te oud voor deze rol, maar ze zouden Rosiri net het beetje karakter kunnen geven dat ze op papier mist. En van Iris Koppe horen we ongetwijfeld nog meer. Als het niet is als schrijfster is, dan toch als politiek commentator.