Boeken / Fictie

Dikke midlifecrisis

recensie: Hanif Kureishi (vert. Molly van Gelder) - Dit moet je weten

Hanif Kureishi, gelauwerd auteur van romans, korte verhalen en filmscripts, heeft veel van zichzelf in de hoofdpersoon van Dit moet je weten verwerkt. Hanif en Jamal delen hun afkomst, leeftijd, politieke voorkeur en een eindeloze fascinatie voor de mensen om hen heen. Maar er is meer; Dit moet je weten doet zelfs vermoeden dat Kureishi in een dikke midlifecrisis zit.

Het eigenaardigst aan dit 469 pagina’s tellende werk zijn de tempowisselingen. Het boek begint hoogdravend. De hoofdpersoon, psychoanalyticus, stelt zichzelf aan de lezer voor als iemand die zijn brood verdient met de geheimen van mensen van zeer uiteenlopend allooi:

Mijn patiënten zijn zakenlieden, hoeren, kunstenaars, tieners, redacteuren van tijdschriften, acteurs, pr-mensen, een vrouw van tachtig, een psychiater, een automonteur, een voetballer en drie kinderen, onder anderen.

De geheimen van deze patiënten blijken echter al snel van geen enkel belang te zijn voor dit verhaal. Na de introductie van zijn vrienden en familie, onder wie de misantropische regisseur Henry, ondergetatoeëerde zus Miriam en getto-taal-uitslaande zoon Rafi is het duidelijk dat binnen deze familie al genoeg materiaal voor een epische roman aanwezig is. Als klap op de vuurpijl bekent de psychoanalyticus dat hij leeft met een duister geheim; hij heeft een moord op zijn geweten.

Saaie verrassingen
Als lezer verwacht je op dit punt in een achtbaan te stappen, maar niets is minder waar. De zogenaamde moord is overduidelijk een noodlottig ongeval geweest, maar blijft als donderwolk boven het verhaal hangen. Regisseur Henry en zuster Miriam krijgen een verhouding, hetgeen op zich al als een verrassing komt: hij leest Tsjechov en Dostojevski, zij rookt wiet en legt tarotkaarten. Het neemt echter pas echt bizarre vormen aan als Henry en Miriam samen de wereld van de parenclubs ontdekken en zichzelf in leer en latex beginnen te hullen. De hoofdpersoon treurt onderwijl over zijn verloren liefde en stukgelopen huwelijk, bezoekt een prostituee die zichzelf De Godin laat noemen, laat zich oraal bevredigen door Henry’s dochter, en belandt tijdens een weekendje weg al slikkend en snuivend in een orgie:

[…] daarna ging ik er naar binnen en viel in een kuil van lichamen. Ik herinner me zelfs nog met enige dankbaarheid dat Charlie me van achteren over mijn rug streelde toen ik aan de beurt was, al had ik liever niet gehad dat hij ‘Vooruit ouwe, reus, steek ‘m erin’ had gezegd.

Slordig slot
De letterlijke en figuurlijke opeenstapeling van geile benevelde vijftigers in Dit moet je weten is schier eindeloos, en zorgt ervoor dat er geen doorkomen aan het middenstuk van de roman is. Kureishi’s scherpzinnige en vaak bijzonder humoristische dialogen kunnen dit manco niet verhelpen. Vooral niet als in de laatste vijftig pagina’s ineens de bomaanslagen in de Londense metro even snel de revue moeten passeren en de donkere wolk van die zogenaamde moord opgelost moet worden met een bekentenis en een tragisch sterfgeval. En oh ja, er is toch nog hoop voor de verloren liefde. Het gevoel bekruipt je dat de auteur het boek zelf ook zat was, toen hij eenmaal bij die laatste hoofdstukken was aanbeland. Hopelijk bekomt Kureishi spoedig van deze crisis en gaat hij verder op de weg die hij bij het briljante The Body ingeslagen was.