Boeken / Fictie

Eva’s zoektocht

recensie: Gioconda Belli (vert. Dick Bloemraad) - Oneindigheid in een handpalm

.

De verwondering en verwarring die Adam en Eva over zichzelf en hun omgeving ervaren, loopt als een rode draad door de roman. Zo verbazen zij zich over een boom die ontspruit uit een vrucht in de grond, over seizoenen die elkaar in een vast patroon afwisselen en over dieren die andere dieren opeten om te overleven. Via de verbazing van Adam en Eva herkent ook de lezer de bijzonderheid van zaken die door gewenning normaal zijn geworden.

Drang naar kennis
Belli laat de lezer door Eva’s ogen meekijken en beschrijft de filosofische zoektocht die zij maakt naar kennis en antwoorden over het leven. Eva ervaart onrust en stilstand door de perfecte toestand van het Paradijs. Zij voelt dat er meer is dan het eeuwige zorgeloze bestaan dat zij tot dan toe heeft geleid. Haar drang naar kennis doet haar besluiten in de verboden vrucht te bijten. Door de verbanning uit het Paradijs die hierop volgt, leren Adam en Eva pijn, angst en honger kennen. Maar ook liefde, genot, zichzelf en elkaar. Eva vermoedt met het verstrijken van de tijd dat het haar lotsbestemming is geweest om de verboden vrucht te eten. De ervaringen en kennis die zij als gevolg hiervan opdoet, laten haar geest groeien en de geschiedenis van de mensheid start.

De lezer kan de personages niet helemaal doorgronden, wat mede komt door de abstracte toon en poëtische stijl van de roman. Belli legt de nadruk op de filosofische bespiegelingen van Eva; als persoon blijft zij meer op afstand. Dit past bij de sfeer van het boek.

Dochter wordt aap
Belli voegt ook een evolutionaire component aan het verhaal van Adam en Eva toe. Zo verandert een van de kinderen van Adam en Eva, het meisje Aklia, langzaam maar zeker in een aap. Zij zal bij de voorouderen van de mensheid horen.

Eva zag de troep grote, levendige, zich sierlijk door de takken bewegende apen aankomen. (…) Aklia maakte zich van haar los. Voordat zij haar liet gaan boog zij zich naar haar toe en drukte haar stevig tegen zich aan. Herinner je mij, Aklia, herinner je alles wat je hebt geleefd. Op een dag zul je weer spreken. Ga nu. Ga, kind, ga en vind het Paradijs terug!

Op deze manier verenigt Belli heel diverse componenten in haar zoektocht naar levensantwoorden. Het grootste doel van haar roman lijkt echter niet het vinden van antwoorden, maar het oproepen van verwondering over dat wat vanzelfsprekend lijkt.