Boeken / Strip

De waanzin van een tekenaar

recensie: Fred de Heij - Afgezaagd

Duizenden mensen zijn geïnteresseerd in wat er omgaat in een seriemoordenaar. Films als Silence of the Lambs en Henry: Portrait of a Serial Killer zijn succesvol omdat ze normale mensen inzicht geven in de gedachtegang van de waanzinnigen onder ons. Afgezaagd van de Nederlandse tekenaar Fred de Heij zorgt er op dezelfde manier voor dat de lezer meer wil weten van de auteur. Wat gaat er om in zijn gedachten? Is hij een perverseling met sadistische trekken? Of past het werk van de Heij in de liberale Nederlandse traditie van films als Turks Fruit en tijdschriften als Chick en Seventeen.

Afgezaagd is een erotische thriller in stripvorm met drie verdachten, twee rechercheurs en een prostituee met een afgehakt hoofd. Tekenaar Fred de Heij sleurt de lezer mee in een waar Sodom en Gomorra van porno en moord, maar vindt tevens de ruimte in zijn verhaal om een clown en zichzelf op te voeren als belangrijke karakters.

Veelbelovend begin

De Heij begint zijn verhaal met een heftige pornografische scène waarin hij duidelijk maakt de Nederlandse meester te zijn op het gebied van erotische strips; de tekenaar heeft onder andere strips gepubliceerd in Penthouse Comics onder het pseudoniem Emiel Jansens.

~

Afgezaagd wordt echter pas echt interessant als De Heij het personage Mr. Healthy introduceert. Duidelijk bedoeld als parodie op Amerikaanse superhelden is Mr. Healthy een Nederlandse krachtpatser die aartsvijanden Fatso en Manga bestrijdt. Zijn gevaarlijkste tegenstander is Clown, je raadt het al: een clown. Voor dit personage heeft De Heij waarschijnlijk inspiratie op gedaan bij Stephen Kings It en de superheldenstrip Spawn waarin ook een duivelse clown rondloopt. Dit gedeelte van de strip is kostelijk. De Heij levert een heerlijke parodie op de Amerikaanse superhelden strip en de Japanse manga. Mr. Healthy is een prachtig figuur met zijn schaatspak en brilletje. Jammer dat de Clown roet in het eten gooit.

De draad kwijt

De Clown is in Afgezaagd de hoofdverdachte van een moordzaak. Op het politiebureau doet hij daarom uitgebreid verslag van zijn leven waarbij al snel de grens tussen strip en werkelijkheid lijkt te vervagen als de Clown begint te praten over striptekenaar Fred de Heij. Dit is het moment waarop menig lezer de draad kwijt zal raken. De Heij verliest zichzelf teveel in het subplot, de relatie tussen de Clown en de tekenaar, waardoor het eigenlijke verhaal over het onderzoek naar de moord op de prostituee naar de achtergrond verdwijnt.

~

De band en belangenverstrengeling tussen Clown en tekenaar is erg interessant, zo zou de Clown ervoor verantwoordelijk zijn dat de tekenaar erotische strips gaat maken. Gedurende het subplot merk je dat de waanzin van de Clown overspringt op de tekenaar. Deze wordt op een gegeven moment verward achtergelaten en de strip gaat, voor het gevoel, vrij plotseling over in het verhaal over de moord. Ineens worden nog twee verdachten opgevoerd. Een collega van de tekenaar en een heks. Omdat beide personages veel minder aandacht krijgen dan de Clown, maken ze ook minder indruk.

Rommelig einde

Tsja, wat veelbelovend begint, komt helaas rommelig aan zijn einde. Het is jammer dat De Heij zo uitweidt over de Clown; dit gaat ten koste van de snelheid van het verhaal en, belangrijker, de verhaallijn wordt hierdoor teveel onderbroken. Het is wel origineel en zonder dit subplot zou Afgezaagd een minder absurde strip zijn. Toch had de strip beter kunnen zijn zonder het uitgebreide subplot.

Hoewel het geen al te beste scenarist is, heeft De Heij grafisch wel erg veel in zijn mars. Zijn tekenwerk is semi-realistisch en doet vooral denken aan Franse en Spaanse underground strips. Dit kan overigens ook te maken hebben met de pornografische scènes die ook veelvuldig aanwezig zijn in Franse en Spaanse strips. Hier en daar klopt het perspectief niet helemaal en slaat De Heij door in het tekenen van gezichtsuitdrukkingen, vooral bij orgasmes. Verder alle lof voor zijn tekenwerk.

Afgezaagd is, voor iedereen die niet schrikt van getekende porno, een vermakelijke strip geworden. Het verhaal is helaas niet altijd even sterk, maar onderwerp en tekenstijl maken erg veel goed. Tekenaar Fred de Heij heeft in ieder geval voor Nederlands begrippen, een unieke strip gemaakt en verdient daarvoor alle waardering.