Zinderend dramatisch
Samen met je vrouw en je beste vriend een weekend aan zee doorbrengen. Dat klinkt als een fijne tijdsbesteding. Niets is echter minder waar in de nieuwe roman Het laatste weekend van Blake Morrison.
In Het laatste weekend zijn Ian en zijn vrouw Em door de oude studievrienden, Ollie en Daisy, uitgenodigd voor een lang weekend aan zee. Hoewel de oude vrienden al een tijdje minder contact met elkaar hebben, lijkt dit een mooi moment om de banden weer eens wat aan te halen. De zaken lopen dat weekend echter niet geheel volgens de verwachtingen.
Weekend
Aan de hand van een verslag van Ian over de vier dagen aan zee, wordt de lezer getuige van de dramatische gebeurtenissen die in het slaperige kustplaatsje Badingley plaatsvinden. Het hernieuwde aanhalen van de vriendschapsbanden lijkt lastiger dan aanvankelijk gedacht. Niet in de laatste plaats door alle verborgen agenda’s van de twee koppels. Ollie heeft een gruwelijke bekentenis, Daisy doet een vreugdevolle mededeling, Em wil zielsgraag een kind en Ian is een vat vol broeierige geheimen.
Dat deze combinatie wel tot een explosieve ontlading móet komen lijkt onvermijdelijk. Maar wat ook steeds duidelijker wordt gedurende het boek, is dat Ian’s verslag misschien wel eens niet zo waarheidsgetrouw is als hij doet voorkomen. Als lezer begint je langzaam maar zeker steeds duidelijker te worden dat de visie die Ian op het leven heeft wel erg gekleurd is. Hoe hij ook zijn best doet het verhaal zo gunstig mogelijk voor zichzelf te laten uitvallen, hij wordt steeds minder sympathiek voor de lezer.
Balanseren
De kracht van de schrijfstijl van Blake Morrison ligt erin dat je echter, ondanks alle gebeurtenissen, geen diepgaande hekel aan Ian gaat ontwikkelen. Ondanks, of misschien wel dankzij, het egocentrische, verstoorde zelfbeeld van Ian krijg je als lezer eerder medelijden met hem. Of in ieder geval wordt je soms aan het twijfelen gebracht. Het is deze spanning, tussen de onsympathieke verteller Ian aan de ene kant en het wanhopig naar een uitweg zoekende slachtoffer Ian aan de andere kant, die je als lezer overstroomt met tegenstrijdige gevoelens.
Een auteur moet van goede huize komen om een onsympathieke hoofdpersoon dusdanig neer te zetten dat de lezer tóch zijn verhaal verder wil aanhoren. De nieuwsgierigheid moet het winnen van de walging. Dat is een smalle scheidslijn waarop de schrijver moet balanceren. Dat Morrison nergens van deze lijn afvalt is te danken aan zijn vakmanschap. Hierdoor heeft hij van een dramatische, egocentrisch verhaal een zinderend psychologisch spel weten te maken.
