Boeken / Strip

De mythologie van de suikerbiet

recensie: Benno Vranken - De suikeroorlog

De suikeroorlog van Benno Vranken (1962) is een klein, maar fijn boekje dat recentelijk uitkwam in de Slibreeks van het Centrum Beeldende Kunst van de provincie Zeeland. Vranken is een van de weinige striptekenaars in zijn provincie, maar wel een van de meest bijzondere van Nederland.

~

Het debuutalbum van Vranken, Kustbewoners, bezorgde de auteur in 2001 de VPRO debuutprijs voor stripmakers. In De suikeroorlog hanteert Vranken dezelfde moeilijk te omschrijven tekenstijl als in zijn eerste boek. Alle vormen in de tekeningen, van de figuren tot de huizen en schuttingen, hebben sterke omtreklijnen en de stofuitdrukking is met een dunnere lijn weergegeven. Deze stijl staat in dienst van de boertige sfeer die Vranken probeert te creëren. Bijzonder zijn de tekstballonnen die rechtstreeks uit de monden van de bewoners van de strip kringelen als waren het rookwolkjes.

Vreemde sprookjes

De suikeroorlog past goed binnen het oeuvre van Vranken, dat gekenmerkt wordt door mythologisch aandoende sprookjes. Dit wordt versterkt door de tekeningen van archeologische vondsten die tussen de verhalen staan. In het titelverhaal, dat eerder te lezen was in een Amerikaanse verzamelbundel, wordt verteld over een oorlog om een stad die is gevestigd in een gigantische suikerbiet. Vranken maakt een mooie connectie met onze eigen gebruiken door in zijn verhaal de suggestie te wekken dat het lopen met suikerbieten met uitgesneden gezichten met Sint Maarten herinnert aan de koppen die gerold zijn tijdens deze oorlog. Het tweede titelloze verhaal gaat over een levende reuzensuikerbiet die de slechtziende bewoners van de stad Hund terroriseert en die door een list moet worden uitgeschakeld. Het laatste verhaal gaat over hoe een soldaat in een loopgravenoorlog aan zijn einde komt, maar is niet zo effectief door een wat van de hak op de tak springende verhaallijn.

Dijkjes en klei

De verhalen in deze kleine bundel van Benno Vranken zijn niet allemaal even sterk, maar dat wordt ruimschoots goed gemaakt door de prachtige tekeningen. De modderige sfeer in de wereld van de verhalen is heel goed uitgedrukt en het door de auteur bedachte land doet sterk aan Zeeland denken. We zien dijkjes met knotwilgen, omringd door water en klei, terwijl het weer regenachtig is. Het landschap doet bekend aan, maar is tegelijkertijd ook heel bijzonder. De kracht van Vranken zit in de stemming die hij in de strips weet te brengen waardoor hij je op eenzelfde manier weet mee te slepen als Gerard Reve dat met woorden in De avonden deed. Wie het boekje wil bemachtigen moet wel snel zijn, want er zijn maar 750 exemplaren van gedrukt.

De suikeroorlog is verkrijgbaar via de uitgever, CBKZeeland.