Boeken / Strip

Over het leven en de dood

recensie: Barbara Stok - Over de levensgenieter die haar angst voor de dood wil verdrijven

Na persoonlijke en niets verhullende boeken over haar burn-out, haar onvervulde kinderwens en de dood van haar zwager was het geen verrassing dat striptekenaar Barbara Stok zich op de ultieme vragen zou werpen: wat is er na de dood, en wat is de zin van het leven? Het leverde een apart prentenboekje op.

Al sinds 1996 maakt Barbara Stok autobiografische strips. Zij  is daarmee een van de eersten in een golf vrouwelijke stripmakers die met persoonlijke verhalen hun plekje in de Nederlandse stripwereld hebben verdiend. Stok won zelfs als eerste vrouw de Stripschapprijs in 2009.

Zoektocht
Die prijs was verdiend, want zij paart een heldere tekenstijl aan een niets verhullend kijkje in haar persoonlijke leven, van de drugs die ze gebruikte tot en met de kinderwens die niet vervuld kon worden. In Dan maak je maar zin uit 2009 ging Stok zelfs op zoek naar de zin van het bestaan. Die zoektocht heeft ongetwijfeld bijgedragen aan het kleine boekje met de lange titel dat nu in de winkel ligt: Over de levensgenieter die haar angst voor de dood wil verdrijven.

De titel dekt de lading volkomen. Stok begint met te bekennen dat ze ’s nachts wel eens overspoeld wordt door angst voor de dood. Ze gelooft niet dat er iets is ná de dood, dus wat heeft haar leven voor zin? Wat laat ze na? Wat is haar doel? En hoe kan ze ondanks haar twijfels over het hiernamaals toch invulling geven aan haar bestaan?

~

Prentenboek
Het zijn geen simpele vragen, maar Stok weet ze wel simpel te brengen. Zonder veel poespas presenteert ze haar overwegingen en argumenten, waardoor haar denkproces goed te volgen is. Maar ze maakt geen knieval om het allemaal behapbaar te houden. Ze illustreert haar gedachtegang met filosofische quotes van onder andere Seneca, Spinoza en Joep Dohmen, waarmee ze bewijst de kwestie niet lichtzinnig te hebben aangepakt. Desondanks wordt ze nergens belerend en probeert ze nergens haar gelijk te halen.

Stok heeft er dit keer geen strip van gemaakt, maar een prentenboek. Het gaf haar de vrijheid om haar normale vorm van dikke strakke lijnen los te laten en te experimenteren met een meer schetsmatige stijl. De zoektocht in de tekst wordt als het ware weerspiegeld in de illustraties. Het past daardoor allemaal prachtig in elkaar: zowel de tekeningen als de tekst hebben een soort losheid waardoor Over de levensgenieter die haar angst voor de dood wil verdrijven prima te verteren valt.

Studie
Het enige minpuntje: het is een egodocument. Het is en blijft Stoks eigen mening. Of je er zelf wat aan hebt is afhankelijk van je eigen ideeën over het leven na de dood. Stok zal je er niet snel van overtuigen dat het eigenlijk anders zit. Maar geldt dat niet voor de meeste filosofische werken? Voor dat van Stok hoef je tenminste geen jarenlange studie te volgen. Dat leest wel zo prettig.