Boeken / Fictie

Jazz, martini’s en een streven naar succes

recensie: Amor Towles (vert. René van Veen) - Een kwestie van hoffelijkheid

Amerika ging in de jaren dertig door een crisis, maar New York bleef desondanks dé plek van de onbegrensde mogelijkheden en onverwachtse ontmoetingen. In Een kwestie van hoffelijkheid weet Amor Towles die atmosfeer van hooggespannen verwachtingen en toekomstdromen treffend te vatten.

Overdag een baan als typiste in een suf kantoor, ’s avonds martini’s drinken in de hipste jazzclubs van New York. Een kamer delen in een pension, maar feesten bezoeken in enorme villa’s en landhuizen. Het leven van de twintiger Katey Kontent bestaat uit grote tegenstellingen, en juist daardoor is ze erop gebrand carrière te maken: ze wil net zo succesvol worden als de mensen door wie ze omringd wordt. Die wens deelt ze met de net zo jonge en aantrekkelijke Eve. Wanneer de twee vriendinnen de knappe Tinker Grey ontmoeten, ontstaat een ingewikkelde driehoeksrelatie.

Geen damesromannetje
Wie bovenstaande tekst leest denkt wellicht aan een damesromannetje, maar dankzij Towles heeft het boek een stuk meer diepgang gekregen. Een kwestie van hoffelijkheid draait niet alleen om de relaties tussen Katey, Eve en Tinker, maar ook om muziek, literatuur, feminisme, welvaart, ellende en fatsoensnormen. Veel thema’s om in één boek te behandelen, maar het is Towles gelukt om er een samenhangend geheel van te maken. De roman biedt inzicht in het Manhattan van de jaren dertig van de vorige eeuw, maar geeft ook een inkijkje in de geest van een jonge, onafhankelijke vrouw met de wil om wat van haar leven te maken.

Ondanks dat de drie belangrijkste personages hun levens niet helemaal op orde hebben, ga je als lezer wensen net als zij in die tijd in New York te wonen. Een vriendenkring bestaande uit mensen met namen als Dicky Vanderwhile en Bitsy Houghton, cocktails drinken in clubs waar de grootste namen uit de jazz bijeenkomen, vakanties in een herenhuis in upstate New York en weekendjes op Long Island.

Een extra dimensie
Het verhaal van Katey, die opklimt van typiste tot hoofdredactrice bij Vogue-uitgeverij Condé Nast, is juist interessant doordat het in het sprankelende New York van de jaren dertig is geplaatst. Katey leest Henry David Thoreau en Jules Verne, werkt voor een celebrity-tijdschrift en weet zich ondanks haar afkomst – haar vader was een arme Russische immigrant – probleemloos te mengen met de culturele en intellectuele elite in de stad.

Ze heeft affaires met rijke jonge mannen en wekt de aandacht van belangwekkende figuren uit de bladenindustrie. Al deze gegevens zouden maar matig interessant zijn wanneer ze in het heden gesitueerd zouden zijn – zulke boeken bestaan immers al volop – maar Towles’ gedetailleerde en levendige beschrijving van de jaren dertig in New York geven het boek een extra dimensie. Een kwestie van hoffelijkheid is gebaseerd op een boeiende verhaallijn maar biedt vooral een fascinerende en beeldende impressie van  Manhattan in de jaren dertig.