Film / Films

Een kleurige wals

recensie: 2046

Wat maakt een film legendarisch? Het moge duidelijk zijn dat de inhoud van de film voor zoiets meestal niet zo belangrijk is. Er zijn fantastische films gemaakt die desondanks nooit tot een legende uitgroeiden. Voor een legende zijn er geruchten nodig, is waanzin niet onbelangrijk, en is tragiek een must. Zulke ingrediënten vinden we bij films als Apocalypse Now en Fitzcarraldo, waanzinnige projecten die zeeën van tijd en moeite opslokten. Ook de nieuwste film van Wong Kar-wai heeft een oneindig lange productietijd achter de rug en ook daarbij is sprake van legendevorming. Een legende kan echter ook negatief werken en ervoor zorgen dat een uitstekende film verketterd wordt.

~

Na In the Mood for Love, een prachtige ode aan het Hong Kong van de jaren 60, waren de verwachtingen hoog gespannen. Zou Kar-wai Wong in staat zijn dit meesterwerk te overtreffen? Iedereen wachtte in spanning af. De film liet echter nog even op zich wachten. Zo moest het filmfestival van Edinburgh op het laatste moment een vervangende film zoeken omdat 2046 nog steeds niet af was. Ondertussen kwam de geruchtenmachine op gang. Wong zou een groot deel van zijn filmmateriaal hebben vernietigd en nogal slordig met zijn cast zijn omgesprongen. Zeker is dat de film drie keer van cameraman wisselde en oneindig vaak opnieuw werd gemonteerd. Toen de film in Cannes eindelijk te zien was, viel hij het publiek nogal tegen. Iedereen had zo lang op deze film gewacht dat men zich bekocht voelde door het ingewikkelde en weinig consistente verhaal. Wat een teleurstelling. De legende keerde zich tegen Wong en hij moest zonder prijzen naar huis.

Androïden

~

De plot van 2046 is inderdaad moeilijk te volgen. De film begint in het jaar 2046 met beelden van een futuristische metro die maar doorraast, zonder te stoppen. De metro bevat een passagier en een aantal androïden die hem verzorgen. In de film komt de metro verschillende keren terug. Wat zich echter in eerste instantie lijkt te ontpoppen als sciencefiction waarin het Hong Kong van de toekomst centraal staat, is in feite een verhaal over het verleden. De futuristische metro komt uit een roman van de hoofdpersoon van 2046.

Kamer 2046

Alle lijnen van de film komen samen in kamer 2046. Het is de kamer waarin de schrijver en journalist Chow Mo Wan (Tony Leung) de geliefde ontmoette die hem sindsdien niet meer heeft los gelaten. Als hij jaren later weer een hotel met een kamer 2046 tegenkomt, wil hij die betrekken. Als de kamer echter niet beschikbaar blijkt te zijn gaat hij in de kamer ernaast, nr. 2047, wonen. Terugdenkend aan zijn eerdere liefde begint hij een romance met de vrouw die een tijdje later kamer 2046 betrekt. Ondertussen schrijft hij ook nog een roman die zich afspeelt in het jaar 2046 en feitelijk een reflectie is op zijn verloren geliefde.

De liefde

De film bestaat uit het complexe liefdesverhaal van Chow die we nog kennen uit In the Mood for Love. In bepaalde opzichten lijkt 2046 een sequel te zijn op deze eerdere film, het is echter eerder een variatie op hetzelfde thema. Terwijl In the Mood for Love ging over de liefde tussen de getrouwde Chow en zijn eveneens getrouwde buurvrouw (een liefde die niet geconsumeerd werd), is in 2046 de herinnering aan een soortgelijke gebeurtenis van essentieel belang. Vol weemoed denkt Chow eraan terug hoe hij de ‘ware liefde’ heeft laten lopen. Hij is iemand zich volledig door zijn verleden laat bepalen en nog steeds zwelgt in de verloren liefde van toen, waardoor hij opnieuw de liefde misloopt.

De verloren liefde is als een geheim dat je niet kwijt kunt raken. Het blijft je achtervolgen. Chow vertelt een parabel die hier naar verwijst:

Weet je wat ze vroeger deden als ze een geheim wilden bewaren? Ze gingen naar een boom op een berg, hakten er een gat in uit en zetten hun lippen eraan om het geheim erin te fluisteren. Daarna bedekten ze het gat met aarde.

Deze parabel, waarmee In the Mood for Love eindigde, wordt drie of vier keer in verschillende varianten herhaald. De voortdurende herhaling van deze parabel is kenmerkend voor Wong, als literair filmer. Iemand die voortdurend een poëtische universum in leven probeert te roepen.

Overdosis

Kar-wai Wong heeft in al zijn films de neiging om er oneindig veel details in te stoppen, het verhaal veel te ingewikkeld te maken en een treinladingen acteurs te gebruiken. Ook 2046 lijdt aan een soortgelijke overdosis en geeft de kijker houvast om iets van het verhaal te begrijpen. Toch is dit nauwelijks storend. In geen van de films van Wong is de plot essentieel voor de film. Hij maakt associatieve films, waarin het narratieve element van ondergeschikt belang is. Net zoals In the Mood for Love is 2046 in feite een kleurige wals die bepaald wordt door het beeld en het geluid. Het is deze wals die een geheel eigen wereld creëert waarin de ‘mood’ belangrijker is dan het verhaal. 2046 haalt het inderdaad niet bij In the Mood for Love, hij is echter mooi genoeg om je er enthousiast door mee te laten voeren.